Chuyên đề Công nghệ THPT - Bổ trợ kiến thức Giống cây trồng cho bài 2: Khảo nghiệm giống cây trồng - Trường THPT Giao Thủy B

 Nguyễn Thị Mẫn Trường THPT Giao Thủy B
 CHUÊN ĐỀ SINH HOẠT NHÓM CHUYÊN MÔN 
 Năm học 2015 – 2016
 Người thực hiện: Nguyễn Thị Mẫn
 Nhóm: Công nghệ
 Tổ: Lý – Công nghệ
 Trường THPT Giao Thủy B
 Năm học: 2015 - 2016
1. Tên chuyên đề: Bổ trợ kiến thức Giống cây trồng cho bài 2: Khảo nghiệm giống cây 
trồng
2. Lượng kiến thức cần bổ sung
 Đầu tiên, để học sinh hiểu rõ về khái niệm giống cây trồng, các biện pháp tạo ra giống 
cây trồng mới, tôi sử dụng:
a. Khái niệm về giống cây trồng
 Có rất nhiều khái niệm khác nhau về giống cây trồng, ở đây tôi sử dụng theo tài liệu: 
Chọn giống cây trồng- nhà xuất bản Giáo dục.
 a1: Định nghĩa: Giống cây trồng là một nhóm cây trồng có đặc điểm kinh tế, sinh học 
và các tính trạng hình thái giống nhau, cho năng suất cao, chất lượng tốt ở các vùng sinh thái 
khác nhau và điều kiện kỹ thuật phù hợp.
 - Lai giống: Là sự giao phối giữa hai hay nhiều dạng cây bố mẹ có tính di truyền khác 
 nhau để tạo ra biến dị tổ hợp.
 a2: Tiêu chuẩn của một giống tốt
 - Năng suất cao và ổn định
 - Phẩm chất tốt
 - Thích hợp với điều kiện đất đai, khí hậu và kỹ thuật canh tác ở địa phương
 - Giống còn cần thích hợp với điều kiện kỹ thuật canh tác cao.
b. Vật liệu khởi đầu
 - Là những cây dại hay cây trồng được các nhà chọn tạo giống sử dụng để tạo ra giống mới 
bằng những phương pháp chọn giống thích hợp. ( Giáo trình: Giống cây trồng)
c. Các phương pháp tạo ra giống mới
 - Chọn lọc
 - Lai giống
 - Sử lý đột biến
 - Nhập nội giông cây trồng
* Nơi tạo ra giống mới được gọi là nơi nguyên sản, nơi được sản xuất đại trà được gọi là 
vùng sinh thái mới của giống.
d. Các kiến thức khác
* Độ thuần chủng của giống: Chỉ tỉ lệ phần trăm các cá thể trong giống có những đặc điểm 
giống hệt nhau.
* Sức sống của giống: Chỉ khả năng thích nghi của giống với điều kiện ngoại cảnh trong quả 
trình sản xuất.
* Tính trạng điển hình của giống: Là những tính trạng tốt, vượt trội các giống khác.
3. Bố trí vào bài cụ thể
Nhóm Công nghệ Năm học 2015 - 2016 1 Nguyễn Thị Mẫn Trường THPT Giao Thủy B
 Bài 2: KHẢO NGHIỆM GIỐNG CÂY TRỒNG
 Nội dung (1) Hoạt động thầy trò (2)
 *Khái niệm về giống cây trồng. Hoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm về giống cây trồng
 - Là một nhóm cây trồng, có đặc * H: Em hiểu thế nào là giống cây trồng?
 điểm kinh tế, sinh học, các tính * Hs: ..
 trạng hình thái giống nhau, cho * Gv phân tích
 năng suất cao, chất lượng tốt ở 
 các vùng sinh thái khác nhau và 
 điều kiện kỹ thuật phù hợp.
 - Là sản phẩm của quá trình lao 
 động, sáng tạo lâu dài và liên tục 
 nhằm phục vụ nhu cầu của con 
 người. H: Nêu các phương pháp tạo giống cây trồng mới?
 Hs nêu
 Gv: - Chọn lọc
 - Lai giống
 - Sử lý đột biến
 - Nhập nội giống
 * Giống mang tính khu vực hóa * Nơi tạo ra giống mới gọi là nơi nguyên sản, nơi được 
 sản xuất đại trà được gọi là vùng sinh thái mới của 
 giống.
 * H: Giống mang tính khu vực hóa nghĩa là như thế nào?
 * Gv: Nghĩa là ở khu vực này là giống tốt nhưng sang 
 khu vực khác chưa chắc đã là giống tốt.
 Mà trong sản xuất, cây trồng thường được mang từ nhiều 
 nơi về, để xác định xem giống có phù hợp hay không thì 
 trước khi đưa ra sản xuất đại trà phải qua khảo nghiệm ?
 I. Mục đích, ý nghĩa của công 
 tác khảo nghiệm giống cây Hoạt động 1: Tìm hiểu mục đích ý nghĩa của công tác 
 trồng. khảo nghiệm giống:
 * Học sinh: nghiên cứu sgk phần I trao đổi nhóm để hiểu 
 rõ mục đích ý nghĩa của khảo nghiệm giống, sau đó chỗ 
 - Đánh giá khách quan, chính nào chưa rõ có thể hỏi để giáo viên giải đáp.
 xác và công nhận kịp thời khả 
 năng thích ứng của giống với kỹ * Giáo viên gợi ý hs suy nghĩ về mqh giữa điều kiện 
 thuật canh tác, đặc điểm thời tiết, ngoại cảnh với cây trồng từ đó dẫn đến mục đích của 
 đất đai của các vùng sinh thái khảo nghiệm.
 khác nhau.
 * Gv gợi ý tiếp về quan hệ giữa đặc tính giống và yêu 
 cầu kỹ thuật trồng.
 - Khảo nghiệm cung cấp cho * Hs tham gia thảo luận cả lớp và ghi chép các ý chính 
 chúng ta những thông tin chủ vào vở
 yếu về yêu cầu kỹ thuật canh tác 
 và hướng sử dụng những giống * Gv kết luận: muốn sử dụng giống có hiệu quả cao phải 
 mới nắm được đặc tính của giống và yêu cầu kỹ thuật canh 
 tác. điều đó đòi hỏi giống phải qua khảo nghiệm.
Nhóm Công nghệ Năm học 2015 - 2016 2 Nguyễn Thị Mẫn Trường THPT Giao Thủy B
 * Gv hỏi: nếu đưa giống mới vào sản xuất không qua 
 khảo nghiệm sẽ có hậu quả ntn?
 * Hs: thảo luận phát biểu ý kiến
 * Gv: chỉnh lý và bổ sung phần trả lời của hs trong đó 
 nhấn mạnh vai trò của khảo nghiệm giống trong sản xuất 
 nông nghiệp hàng hoá phục vụ xuất khẩu và nhu cầu tiêu 
 dùng ngày càng cao
 II. Các loại thí nghiệm khảo Hoạt động 2: tìm hiểu các loại thí nghiệm khảo nghiệm 
 nghiệm giống cây trồng. giống cây trồng.
 1. Thí nghiệm so sánh giống * Gv: chiếu sơ đồ các loại thí nghiệm đã chuẩn bị sẵn, 
 sau đó hỏi hs: 
 - Mục đích: So sánh giống mới hỏi: mục đích nội dung và phạm vi tiến hành các thí 
 với các giống đang phổ biến nghiệm khảo nghiệm giống cây trồng có những điểm 
 trong sản xuất đại trà khác nhau gì?
 - Nội dung: So sánh toàn diện về * Hs: quan sát sơ đồ kết hợp với đọc sgk phần II sau đó 
 các chỉ tiêu n/s, p/c, s/tr, p/tr, trao đổi nhóm rồi so sánh lần lượt các tiêu chí của 3 thí 
 tính chống chịu với ngoại cảnh nghiệm:
 bất lợi + Mục đích
 + Nội dung
 - Phạm vi: Trong một cơ quan + Phạm vi
 chọn tạo giống.
 2. Thí nghiệm kiểm tra kỹ thuật
 - Mục đích: Kiểm tra những đề 
 xuất của cơ quan chọn tạo giống 
 về kỹ thuật gieo trồng. * Gv bao quát các nhóm hs trao đổi có vướng mắc gì gv 
 gợi ý để hs trao đổi sau đó tổ chức cho hs thảo luận lưu ý 
 - Nội dung: Xác định thời vụ, hs bám sát nội dung và sơ đồ đã thể hiện.
 mật độ gieo trồng, chế độ phân 
 bón của giống xây dựng qui 
 trình kỹ thuật gieo trồng để mở 
 rộng sản xuất ra đại trà
 - Phạm vi: Tiến hành trong mạng 
 lưới khảo nghiệm giống quốc gia
 3. Thí nghiệm sản xuất quảng 
 cáo
 - Mục đích: Tuyên truyền giống 
 mới vào sản xuất đại trà * Hs ghi chép vào giấy nháp khi quan sát sơ đồ và n/c 
 sgk sau đó tham gia thảo luận mỗi nhóm một đến hai em 
 phát biểu.
 - Nội dung: Trình diễn kỹ thuật 
 gieo trồng trên diện rộng, kết 
 hợp hội thảo đầu bờ để đánh giá.
Nhóm Công nghệ Năm học 2015 - 2016 3 Nguyễn Thị Mẫn Trường THPT Giao Thủy B
 - Phạm vi: Ở các vùng sinh thái * Gv tổng kết phần thảo luận của hs và nhấn mạnh mục 
 mà giống được lựa chọn thích đích của từng loại thí nghiệm 
 ứng.
4. Biên bản họp nhóm rút kinh nghiệm giờ dạy
1) Thời gian: 10h50 ngày 22 tháng 09 năm 2015
2) Thành phần: Nhóm Công nghệ. Vắng: 0
3) Địa điểm: phòng họp tổ Lý- Công nghệ
4) Nội dung
 a) Đ/c Mẫn chia sẻ lại ý tưởng tổ chức các hoạt động học cho học sinh
 b) Các thành viên trong nhóm phân tích từng hoạt động học của học sinh qua 4 bước
 + Mô tả hành động học của học sinh
 + Đánh giá kết quả, hiệu quả của hoạt động học
 + Phân tích nguyên nhân ưu điểm, hạn chế của hoạt động học
 + Giải pháp nâng cao hiệu quả của hoạt động học.
 c) Các thành viên trong tổ thống nhất đánh giá chi tiết tiết dạy như sau:
 - Kế hoạch dạy học và tư liệu dạy học:
 + Các chuỗi hoạt động học phù hợp với mục tiêu, nội dung và phương pháp dạy học được 
sử dụng.
 + Các mục tiêu, nội dung, kĩ thuật tổ chức và sản phẩm cần đạt được của mỗi nhiệm vụ học 
tập khá rõ ràng
 + Các thiết bị dạy học và học liệu để tổ chức các hoạt động học của học sinh đã được sử 
dụng nhiều, có sử dụng thiết bị sẵn có trong thư viện.
 + Các phương án kiểm tra, đánh giá trong quá trình tổ chức hoạt động học của học sinh 
tương đối hợp lý.
- Tổ chức hoạt động học cho học sinh:
 + Phương pháp và hình thức chuyển giao nhiệm vụ học tập sinh động, hấp dẫn. Hình thức 
chuyển giao nhiệm vụ tốt. Đặc biệt đã có được các hoạt động trải nghiệm thực tế cho học 
sinh, phù hợp với điều kiện thực tế của một huyện ven biển có các điều kiện phù hợp với nội 
dung bài học. Học sinh hứng thú với nội dung bài học đồng thời gắn liền với thực tiễn sản 
xuất tại địa phương.
 + Giáo viên đã chú ý theo dõi, quan sát, phát hiện kịp thời những khó khăn của học sinh.
 + Các biện pháp hỗ trợ và khuyến khích học sinh hợp tác, giúp đỡ nhau khi thực hiện nhiệm 
vụ học tập khá phù hợp và hiệu quả.
 + Hoạt động của giáo viên trong việc tổng hợp, phân tích, đánh giá kết quả hoạt động và 
quá trình thảo luận của học sinh tương đối tốt. Giáo viên đã chỉ rõ được kiến thức chưa chính 
xác, sai sót trong trình bày.
- Hoạt động học của học sinh:
 + Khả năng tiếp nhận và sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập rất tốt.
 + Học sinh chưa thật tích cực, chủ động, sáng tạo, hợp tác trong việc thực hiện các nhiệm 
vụ học tập, đôi khi còn tập trung vào một số cá nhân, việc hợp tác theo nhóm chưa có cơ hội 
thực hiện.
 + Học sinh còn khá rụt rè trong trình bày, trao đổi, thảo luận về kết quả thực hiện nhiệm vụ 
học tập.
 + Các kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập tương đối đúng đắn, chính xác, phù hợp. 
Nhóm Công nghệ Năm học 2015 - 2016 4 Nguyễn Thị Mẫn Trường THPT Giao Thủy B
 Giao Thủy, Ngày 22 tháng 09 năm 2015
 Thư ký Nhóm trưởng
 Nguyễn Thị Mẫn Nguyễn Văn Phong
Nhóm Công nghệ Năm học 2015 - 2016 5