Chuyên đề Sử dụng hệ thống câu hỏi trả lời ngắn đối với chủ đề "Cách mạng tháng tám năm 1945" nhằm nâng cao chất lượng dạy học sinh giỏi môn Lịch sử

 BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ: SỬ DỤNG HỆ THỐNG CÂU HỎI TRẢ LỜI NGẮN 
 ĐỐI VỚI CHỦ ĐỀ “ CÁCH MẠNG THÁNG TÁM NĂM 1945” NHẰM NÂNG 
 CAO CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC SINH GIỎI MÔN LỊCH SỬ 
 NĂM HỌC 2020-2021 
 Người báo cáo: Lê Thị Mây 
 Giáo viên môn: Lịch sử 
 Tổ: Tổng hợp 
 Năm học: 2020-2021 
 I. ĐẶT VẤN ĐỀ 
 Công tác bồi dưỡng học sinh giỏi là một việc làm thường xuyên và cấp thiết của 
các trường trung học phổ thông nói chung và trường Trung học phổ thông Nam Trực nói 
riêng. Thực hiện nhiệm vụ bồi dưỡng học sinh giỏi, các thầy cô giáo được trau dồi thêm 
vốn kiến thức ở mức độ sâu sắc và đa dạng hơn. Đối với học sinh, các em sẽ được bồi 
dưỡng kiến thức bộ môn vừa hệ thống vừa toàn diện hơn, khơi dậy niềm đam mê tìm tòi, 
khám phá, giúp các em rèn luyện tư duy sáng tạo, đức tính kiên trì trong học tập. 
 Môn lịch sử là một trong những môn học quan trọng trong chương trình trung học 
phổ thông. Muốn học tốt môn lịch sử nhằm hướng đến một kỳ thi học sinh giỏi đạt kết 
quả cao, học sinh phải nắm vững kiến thức cơ bản trong sách giáo khoa tiếp đến phải biết 
khai thác, vận dụng kiến thức linh hoạt và có chiều sâu. Kì thi học sinh giỏi môn Lịch sử 
các năm gần đây của tỉnh Nam Định, hình thức thi là trắc nghiệm và trả lời câu hỏi ngắn, 
tương đối mới và khó đối với học sinh, đòi hỏi các em phải học thuộc, ghi nhớ nhiều sự 
kiện; đồng thời, học sinh phải có được kỹ năng đánh giá, nhận xét, phân tích các vấn đề 
lịch sử; biết khai thác và vận dụng kiến thức có hiệu quả. 
 Hiện nay, việc đổi mới giáo dục theo hướng phát triển năng lực học sinh, giáo viên 
cần làm tốt vai trò tổ chức, cố vấn và hỗ trợ học sinh trong quá trình tiếp nhận tri thức. 
Đặc biệt khi đối tượng giáo dục là học sinh giỏi thì khó khăn thách thức đặt đối với giáo 
viên càng nhiều hơn, giáo viên cần đổi phương pháp dạy học theo hướng phát triển năng 
lực học sinh, phát huy tốt tính sáng tạo của học sinh, đảm bảo sự tương tác nhịp nhàng, 
có hiệu quả giữa giáo viên với học sinh. Trong quá trình bồi dưỡng học sinh giỏi, tôi có 
thực hiện một số đổi mới về phương pháp dạy học, đặc biệt là sử dụng hệ thống câu hỏi 
ngắn ứng với từng chuyên đề lịch sử để nâng cao hiệu quả học tập của học sinh, đáp ứng 
yêu cầu của kì thi học sinh giỏi cấp tỉnh. 
 Đối với dạng câu hỏi trả lời ngắn, học sinh không có cơ hội đoán mò mà phải nhớ 
ra, nghĩ ra, tự tìm ra câu trả lời. Khi biên soạn, loại này dễ soạn hơn câu hỏi nhiều lựa 
chọn, thích hợp cho việc luyện luyện trí nhớ cho học sinh, đánh giá được mức độ hiểu biết 
Chuyên đề “Sử dụng câu hỏi ngắn trong chủ đề Cách mạng tháng Tám năm 1945” Lê Thị Mây 2020-2021 2 
của học sinh về các vấn đề lịch sử qua việc học sinh giải thích, diễn đạt ý kiến và thái độ 
của mình về các vấn đề lịch sử . 
 Từ thực tế đó, tôi quyết định chọn chuyên đề “ Sử dụng hệ thống câu hỏi trả lời 
ngắn đối với chủ để “ Cách mạng tháng Tám năm 1945” góp phần nâng cao chất lượng 
dạy học sinh giỏi để báo cáo trước tổ chuyên môn. 
 II. GIẢI QUYẾTVẤN ĐỀ 
 1. Yêu cầu của việc xây dựng hệ thống câu hỏi trả lời ngắn đối với chủ đề “ 
Cách mạng tháng Tám năm 1945” 
 Một là bám sát kiến thức cơ bản của chủ đề theo chuẩn kiến thức kĩ năng, kết hợp 
khai thác kiến thức trong sách giáo khoa, cụ thể là 
 1. Nhật đầu hàng Đồng minh, lệnh Tổng khởi nghĩa được ban bố. 
- Ngày 9/8/1945, Hồng quân Liên Xô tấn công đạo quân Quan Đông của Nhật. 
- Ngày 15/8/1945, Nhật hoàng tuyên bố đầu hàng Đồng minh vô điều kiện, quân Nhật ở 
ĐD hoang mang suy sụp. Điều kiện khách quan thuận lợi cho Tổng khởi nghĩa đã đến. 
- Ngày 13/8/1945, TW Đảng và Tổng bộ VM thành lập Ủy ban khởi nghĩa toàn quốc, ra 
“Quân lệnh số1” phát động Tổng khởi nghĩa trong cả nước. 
- Ngày 14-15/8/1945, Hội nghị toàn quốc của Đảng họp ở Tân Trào thông qua kế hoạch 
tổng khởi nghĩa trong cả nước, thông qua những vấn đề đối nối, đối ngoại sau khi giành 
chính quyền. 
- Ngày 16-17/8/1945, Đại hội Quốc dân (Tân Trào) tán thành chủ trương tổng khởi nghĩa, 
thông qua 10 chính sách của VM, cử ra Ủy ban dân tộc giải phóng Việt Nam do HCM 
làm chủ tịch, qui đinh quốc kỳ, quốc ca. 
 2. Diễn biến Tổng khởi nghĩa 
- Chiều 16/8, một đơn vị quân giải phóng do Võ Nguyên Giáp chỉ huy tiến về giải phóng 
Thái Nguyên. 
- Ngày 18/8/1945, có 4 tỉnh giành được chính quyền sớm nhất là Bắc Giang, Hải Dương, 
Hà Tĩnh, Quảng Nam. 
* Ở Hà Nội, ngày 19 - 8-1945, hàng vạn nhân dân đã đã đánh chiếm các cơ quan đầu 
não của địch như: Phủ Khâm sai, Toà Thị chính...,cuộc khởi nghĩa giành thắng lợi ở Hà 
Nội. 
* Ở Huế, ngày 23 – 8 giành chính quyền, 30/8 vua Bảo Đại thoái vị. 
* Sài Gòn,sáng 25 – 8, nhân dân các tỉnh lân cận kéo về thành phố. Chiếm Sở Mật thám, 
Sở Cảnh sát giành chính quyền ở Sài Gòn. 
- Ngày 28-8-1945, Đồng Nai Thượng và Hà Tiên là những địa phương giành chính quyền 
muộn nhất trong cả nước. 
Nguyên nhân thắng lợi, ý nghĩa lịch sử, bài học kinh nghiệm 
Chuyên đề “Sử dụng câu hỏi ngắn trong chủ đề Cách mạng tháng Tám năm 1945” Lê Thị Mây 2020-2021 3 
a. Nguyên nhân thắng lợi 
* Chủ quan 
- Dân tộc ta có truyền thống yêu nước, đấu tranh giải phóng dân tộc, khi Đảng Cộng sản 
Đông Dương kêu gọi, thì toàn dân tộc nhất tề đứng dậy giành chính quyền. 
- Có sự lãnh đạo đúng đắn, sáng tạo của Đảng, do HCM đứng đầu, với quá trình chuẩn 
bị suốt 15 năm. 
- Trong những ngày khởi nghĩa toàn Đảng, toàn dân nhất trí, đồng lòng, quyết tâm giành 
độc lập tự do. Các cấp bộ Đảng đã linh hoạt, sáng tạo chỉ đạo khởi nghĩa, chớp thời cơ 
phát động quần chúng nổi dậy giành chính quyền. 
* Khách quan 
 Quân Đồng Minh đánh bại phát xít, tạo thuận lợi cho cách mạng thành công. 
b. Ý nghĩa lịch sử 
* Trong nước. 
- Mở ra một bước ngoặt mới tronglịch sử dân tộc ta,đã phá tan hai tầng xiềng xích Pháp 
– Nhật, lật đổ phong kiến tay sai, lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. 
- Mở ra kỷ nguyên mới trong lịch sử dân tộc: độc lập, tự do, gắn với chủ nghĩa xã hội. 
- Đảng Cộng sản Đông Dương trở thành Đảng cầm quyền, chuẩn bị điều kiện cho những 
thắng lợi tiếp theo. 
* Thế giới 
- Góp phần vào chiến thắng chủ nghĩa phát xít trong Chiến tranh thế giới thứ hai. 
- Cổ vũ mạnh mẽ tinh thần đấu tranh của nhân dân thuộc địa trong cuộc đấu tranh tự giải 
phóng. 
c. Bài học kinh nghiệm 
- Phải có đường lối đúng dắn vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác Lê nin vào thực tiễn Việt 
Nam. Thay đổi chủ trương, sách lược phù hợp. Giải quyết đúng đắn nhiệm vụ dân tộc và 
dân chủ. 
- Tập hợp lực lượng trong một mặt trận dân tộc thống nhất trên cơ sở liên minh công - 
nông. 
- Linh hoạt kết hợp đấu tranh chính trị với đấu tranh vũ trang. Khởi nghĩa từng phần, tiến 
tới Tổng khởi nghĩa trong cả nước. 
 Hai là căn cứ vào mục tiêu, ta xác định được các cấp độ kiến thức của chủ đề làm 
cơ sở xây dựng hệ thống câu hỏi, đảm bảo đầy đủ các cấp độ nhận thức. 
 + Mức độ nhận biết: là những câu hỏi đơn giản mang tính chất tái hiện kiến thức 
lịch sử như sự kiện, thời gian, không gian, nhân vật Ví dụ cụ thể là 
Câu 1. Những sự kiện trực tiếp dẫn đến việc Nhật đầu hàng đồng minh vô điều kiện là: 
Câu 2. Thời gian Nhật đầu hàng đồng minh vô điều kiện là: 
Chuyên đề “Sử dụng câu hỏi ngắn trong chủ đề Cách mạng tháng Tám năm 1945” Lê Thị Mây 2020-2021 4 
Câu 3. Uỷ ban khởi nghĩa toàn quốc được thành lập khi nào? 
Câu 4. Ngày 13-8-1945, Trung ương Đảng và tổng bộ Việt Minh có quyết định gì? 
Câu 5. Đại hội quốc dân (từ ngày 16 đến ngày 17-8-1945 được triệu tập ở đâu? 
Câu 6. Đại hội quốc dân (Tân Trào) đã cử ra uỷ ban Dân tộc giải phóng Việt Nam do ai 
làm chủ tịch? 
Câu 7. Chiều ngày 16-8-1945, theo lệnh của ủy ban khởi nghĩa, một đội giải phóng quân 
do Võ Nguyên Gỉáp chỉ huy, xuất phát từ Tân Trào về giải phóng: 
Câu 8. Bốn tỉnh giành được chính quyền ở tỉnh lị sớm nhất trong cả nước là 
Câu 9. Ngày 19-8-1945, Tổng khởi nghĩa giành chính quyền ở: 
Câu 10. Ngày 23-8-1945, Tổng khởi nghĩa giành chính quyền ở: 
Câu 11. Ngày 25-8-1945, Tổng khởi nghĩa giành chính quyền ở: 
Câu 12. Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 diễn ra trong thời gian? 
Câu 13. Ngày 30-8-1945 diễn ra sự kiện lịch sử gì? 
Câu 14. Trong tổng khởi nghĩa tháng 8- 1945, các địa phương giành chính quyền muộn 
nhất cả nước? 
Câu 15. Tổng khởi nghĩa tháng Tám ở nước ta diễn ra dưới sự lãnh đạo của mặt trận nào? 
Câu 16. Cách mạng tháng Tám thành công (1945) là thành quả gắn liền với quá trình lãnh 
đạo cách mạng của Đảng trong thời gian bao nhiêu năm? 
Câu 17. Nguyên nhân khách quan dẫn đến thắng lợi của Tổng khởi nghĩa tháng Tám là: 
Câu 18. Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 thành công, ta đã phá tan được xiềng xích 
nô lệ của các thế lực nào? 
Câu 19. Với thắng lợi của Cách mạng tháng Tám, Đảng cộng sản Đông Dương đã trở 
thành: 
Câu 20. Hình thức đấu tranh trong tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 là: 
 + Mức độ thông hiểu: là những câu hỏi yêu cầu học sinh phải lý giải, phân tích, 
chứng minh được các vấn đề lịch sử dùng để đánh giá năng lực học sinh ở mức độ cao 
hơn. Ví dụ cụ thể là 
Câu 21. Sự kiện đánh dấu chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc trên phạm vi toàn thế giới? 
Câu 22. Sự kiện đánh dấu sự sụp đổ hoàn toàn của chế độ phong kiến Việt Nam? 
Câu 23.Vị vua cuối cùng của triều đại phong kiến Việt Nam là 
Câu 24. Nguyên nhân cơ bản quyết định thắng lợi của Cách mạng tháng Tám là: 
Câu 25. Sự kiện đánh dấu cách mạng tháng Tám thắng lợi trên phạm vi cả nước? 
Câu 26. Cách mạng tháng Tám diễn ra nhanh chóng, ít đổ máu là nhờ vào hoàn cảnh 
quốc tế thuận lợi nào? 
Câu 27. Lực lượng đóng vai trò chủ yếu nhất trong tổng khởi nghĩa tháng Tám là: 
Câu 28. Lực lượng đóng vai trò xung kích trong tổng khởi nghĩa tháng Tám là: 
Chuyên đề “Sử dụng câu hỏi ngắn trong chủ đề Cách mạng tháng Tám năm 1945” Lê Thị Mây 2020-2021 5 
Câu 29. Tính chất xã hội nước ta từ khi thực dân Pháp đặt ách thống trị đến trước khi cách 
mạng tháng Tám thành công? 
Câu 30. Hình thái của cách mạng tháng Tám năm 1945 ở nước ta là: 
Câu 31. Cách mạng tháng Tám năm 1945 thắng lợi đã mở ra cho dân tộc ta kỷ nguyên 
Câu 32. Nét độc đáo về hình thức khởi nghĩa vũ trang giành chính quyền trong Cách mạng 
tháng Tám năm 1945 ở Việt Nam là: 
 + Mức độ vận dụng ( bao gồm vận dụng và vận dụng cao): là những câu hỏi yêu 
cầu học sinh phải đưa ra những nhận xét, đánh giá; vận dụng được kiến thức đã học để 
giải quyết một nhiệm vụ hoặc một vấn đề thực tiễn đặt ra. Đây là nhóm câu hỏi khó nhất 
và phân loại, phân hóa học sinh cao nhất. Ví dụ cụ thể là 
Câu 33. Trong giai đoạn (1930-1945), Hội nghị có vai trò quyết định chiều hướng phát 
triển của cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc và thành công của cách mạng tháng Tám là: 
Câu 34.Thắng lợi của cách mạng tháng Tám 1945 ở Việt Nam, lực lượng chính trị có vai 
trò như thế nào? 
Câu 35. Thắng lợi có ý nghĩa bước ngoặt đầu tiên của cách mạng Việt Nam dưới sự lãnh 
đạo của Đảng là: 
Câu 36. Thời cơ “ngàn năm có một” trong cách mạng tháng Tám tồn tại trong khoảng 
thời gian nào? 
Câu 37. Trong thời kì 1930-1945, những phong trào cách mạng có ý nghĩa như các cuộc 
tập dượt để đi đến thành công của cách mạng tháng Tám năm 1945 là: 
Câu 38. “Hỡi quốc dân đồng bào!...Phát xít Nhật đã đầu hàng Đồng minh, quân Nhật đã 
bị tan rã tại khắp các mặt trận, kẻ thù của chúng ta đã ngã gục ”. Câu nói đó thể hiện: 
Câu 39. Câu nói “ thà làm dân một nước tự do còn hơn làm vua một nước nô lệ” là của 
ai? 
Câu 40. Đoạn văn sau đây được Nguyễn Ái Quốc trình bày trong Hội nghị nào? “ Nếu 
không giải quyết được vấn đề giải phóng dân tộc, không đòi được độc lập tự do cho toàn 
thể dân tộc, thì chẳng những quốc gia dân tộc còn chịu mãi kiếp ngựa trâu mà quyền lợi 
của bộ phận giai cấp đến vạn năm cũng không đòi lại được” ? 
Câu 41. Câu nói “ Giờ quyết định cho vận mệnh dân tộc ta đã đến, toàn quốc đồng bào 
hãy đem sức ta mà tự giải phóng cho ta” . Đó là lời kêu gọi của Hồ Chí Minh trong 
Câu 42.Tính chất điển hình nhất của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 ở Việt Nam là 
Câu 43. Bước chuẩn bị đầu tiên có tính chất quyết định đối với thắng lợi cho Cách mạng 
tháng Tám năm 1945 ở Việt Nam được ghi nhận bằng sự kiện nào? 
 Câu 44. Đoạn trích: “Pháp chạy, Nhật hàng, vua Bảo Đại thoái vị. Dân ta đã đánh đổ 
các xiềng xích thực dân gần 100 năm nay để xây dựng nên nước Việt Nam độc lập. Dân 
Chuyên đề “Sử dụng câu hỏi ngắn trong chủ đề Cách mạng tháng Tám năm 1945” Lê Thị Mây 2020-2021 6 
ta lại đánh đổ chế độ quân chủ mấy mươi thế kỉ mà lập nên chế độ cộng hòa" (Tuyên 
ngôn Độc lập, Hồ Chí Minh) đã phản ánh 
Câu 45. Căn cứ vào đâu để khẳng định tính điển hình của Cách mạng tháng Tám năm 
1945 ở Việt Nam là giải phóng dân tộc? 
 Ba là Xây dựng câu hỏi trả lời ngắn dựa trên cơ sở hướng dẫn điều chỉnh nội dung 
dạy học bộ môn năm học 2020-2021. 
 Bốn là khi xây dựng hệ thống câu hỏi trả lời ngắn cần đảm bảo quy trình đi từ khó 
đến dễ, từ đơn giản đến phức tạp. 
 Năm là khi soạn loại câu hỏi trả lời ngắn, giáo viên không nên trích nguyên văn các 
câu hỏi từ sách giáo khoa, cần linh hoạt trong việc đưa ra câu hỏi vừa mang tính logic vừa 
có tính phân hóa. 
 Sáu là đối với dạng câu hỏi trắc nghiệm trả lời ngắn, giáo viên phải linh hoạt trong 
việc đánh giá câu trả lời của học sinh. Các câu hỏi ở dạng nhận biết thường có đáp án 
chuẩn xác, giáo viên dễ dàng đánh giá được kết quả học tập của học sinh. Các câu hỏi ở 
cấp độ hiểu và vận dụng, giáo viên cần đánh giá linh hoạt hơn. 
Câu 1. Những sự kiện trực tiếp dẫn đến việc Nhật đầu hàng đồng minh vô điều kiện là: 
Gợi ý: Dựa vào hoàn cảnh lịch sử Nhật đầu hàng đồng minh vô điều kiện 
TL: Liên Xô tiêu diệt Đội quân Quan Đông của Nhật ở Đông Bắc Trung Quốc, Mĩ ném 
bom nguyên tử xuống Nhật Bản 
Câu 2. Thời gian Nhật đầu hàng đồng minh vô điều kiện là: 
Gợi ý: Dựa vào hoàn cảnh lịch sử của Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 
TL: Ngày 15-8-1945 
Câu 3. Uỷ ban khởi nghĩa toàn quốc được thành lập khi nào? 
Gợi ý: Dựa vào hoàn cảnh lịch sử của Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 
TL: Khi Nhật sắp đầu hàng đồng minh (13-8-1945) 
Câu 4. Ngày 13-8-1945, Trung ương Đảng và tổng bộ Việt Minh có quyết định gì? 
Gợi ý: Dựa vào hoàn cảnh lịch sử của Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 
TL: Thành lập Uỷ ban khởi nghĩa toàn quốc, phát động lệnh tổng khởi nghĩa trong cả 
nước 
Câu 5. Đại hội quốc dân (từ ngày 16 đến ngày 17-8-1945 được triệu tập ở đâu? 
TL: Tân Trào (Tuyên Quang) 
Gợi ý: Dựa vào hoàn cảnh lịch sử của Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 
Câu 6. Đại hội quốc dân (Tân Trào) đã cử ra uỷ ban Dân tộc giải phóng Việt Nam do ai 
làm chủ tịch? 
Gợi ý: Dựa vào hoàn cảnh lịch sử của Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 
TL: Hồ Chí Minh 
Chuyên đề “Sử dụng câu hỏi ngắn trong chủ đề Cách mạng tháng Tám năm 1945” Lê Thị Mây 2020-2021 7 
Câu 7. Chiều ngày 16-8-1945, theo lệnh của ủy ban khởi nghĩa, một đội giải phóng quân 
do Võ Nguyên Gỉáp chỉ huy, xuất phát từ Tân Trào về giải phóng: 
Gợi ý: Dựa vào diễn biến của Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 
TL: Thị xã Thái Nguyên 
Câu 8. Bốn tỉnh giành được chính quyền ở tỉnh lị sớm nhất trong cả nước là 
Gợi ý: Dựa vào diễn biến của Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 
TL: Bắc Giang, Hải Dương, Hà Tĩnh, Quảng Nam 
Câu 9. Ngày 19-8-1945, Tổng khởi nghĩa giành chính quyền ở: 
Gợi ý: Dựa vào diễn biến của Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 
TL: Hà Nội 
Câu 10. Ngày 23-8-1945, Tổng khởi nghĩa giành chính quyền ở: 
Gợi ý: Dựa vào diễn biến của Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 
TL: Huế 
Câu 11. Ngày 25-8-1945, Tổng khởi nghĩa giành chính quyền ở: 
Gợi ý: Dựa vào diễn biến của Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 
TL: Sài Gòn 
Câu 12. Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 diễn ra trong thời gian? 
Gợi ý: Dựa vào diễn biến của Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 
TL: Từ ngày 14-8-1945 đến ngày 28-8-1945 
Câu 13. Ngày 30-8-1945 diễn ra sự kiện lịch sử gì? 
Gợi ý: Dựa vào diễn biến của Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 
TL: Vua Bảo Đại thoái vị 
Câu 14. Trong tổng khởi nghĩa tháng 8- 1945, các địa phương giành chính quyền muộn 
nhất cả nước? 
Gợi ý: Dựa vào diễn biến của Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 
TL: Đồng Nai Thượng và Hà Tiên 
Câu 15. Tổng khởi nghĩa tháng Tám ở nước ta diễn ra dưới sự lãnh đạo của mặt trận nào? 
Gợi ý: Dựa vào diễn biến của Tổng khởi nghĩa tháng Tám 
TL: Mặt trận Việt Minh 
Câu 16. Cách mạng tháng Tám thành công (1945) là thành quả gắn liền với quá trình lãnh 
đạo cách mạng của Đảng trong thời gian bao nhiêu năm? 
Gợi ý: Khái quát lại toàn bộ tiến trình lịch sử Việt nam từ 1930-1945, rút ra kết luận 
TL: 15 năm 
Câu 17. Nguyên nhân khách quandẫn đến thắng lợi của Tổng khởi nghĩa tháng Tám là: 
Gợi ý: Dựa vào hoàn cảnh lịch sử của Tổng khởi nghĩa tháng Tám 
Chuyên đề “Sử dụng câu hỏi ngắn trong chủ đề Cách mạng tháng Tám năm 1945” Lê Thị Mây 2020-2021 8 
TL: Chiến thắng của Hồng quân Liên Xô và quân Đồng minh trong chiến tranh chống 
phát xít 
Câu 18. Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 thành công, ta đã phá tan được xiềng xích 
nô lệ của các thế lực nào? 
Gợi ý: dựa vào diễn biến, kết quả của Tổng khởi nghĩa tháng Tám 
TL: phá tan xiềng xích của Pháp hơn 80 năm, Nhật gần 5 năm và lật nhào chế độ phong 
kiến 
Câu 19. Với thắng lợi của Cách mạng tháng Tám, Đảng cộng sản Đông Dương đã trở 
thành: 
Gợi ý: Căn cứ vào ý nghĩa của Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 
TL: Đảng cầm quyền 
Câu 20. Hình thức đấu tranh trong tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 là: 
Gợi ý: Dựa vào diễn biến tổng khởi nghĩa 
TL: Khởi nghĩa vũ trang 
Câu 21. Sự kiện đánh dấu chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc trên phạm vi toàn thế giới? 
Gợi ý: Liên hệ với diễn biến của chiến tranh thế giới thứ hai 
TL: Nhật tuyên bố đầu hàng đồng minh vô điều kiện 
Câu 22. Sự kiện đánh dấu sự sụp đổ hoàn toàn của chế độ phong kiến Việt Nam? 
Gợi ý: Phân tích diễn biến và liên hệ giai đoạn lịch sử trước và sau cách mạng tháng Tám 
TL: Vua Bảo Đại thoái vị 
Câu 23.Vị vua cuối cùng của triều đại phong kiến Việt Nam là 
Gợi ý: Phân tích diễn biến và liên hệ giai đoạn lịch sử trước và sau cách mạng tháng Tám 
TL: Bảo Đại. 
Câu 24. Nguyên nhân cơ bản quyết định thắng lợi của Cách mạng tháng Tám là: 
Gợi ý: Phân tích nguyên nhân thắng lợi của cách mạng tháng Tám 
TL: Sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng cộng sản Đông Dương, đứng đầu là chủ tịch Hồ Chí 
Minh 
Câu 25. Sự kiện đánh dấu cách mạng tháng Tám thắng lợi trên phạm vi cả nước? 
Gợi ý: Nắm và hiểu được toàn bộ diễn biến của Tổng khởi nghĩa tháng Tám 
TL: Giành chính quyền ở Đồng Nai Thượng và Hà Tiên 
Câu 26. Cách mạng tháng Tám diễn ra nhanh chóng, ít đổ máu là nhờ vào hoàn cảnh quốc 
tế thuận lợi nào? 
Gợi ý: Phân tích nguyên nhân thắng lợi của cách mạng tháng Tám năm 1945 
TL: Nhật đầu hàng đồng minh vô điều kiện 
Câu 27. Lực lượng đóng vai trò chủ yếu nhất trong tổng khởi nghĩa tháng Tám là: 
Gợi ý: phân tích từ hoàn cảnh đến diễn biến của Tổng khởi nghĩa, rút ra nhận xét 
Chuyên đề “Sử dụng câu hỏi ngắn trong chủ đề Cách mạng tháng Tám năm 1945” Lê Thị Mây 2020-2021 9 
TL: lực lượng chính trị. 
Câu 28. Lực lượng đóng vai trò xung kích trong tổng khởi nghĩa tháng Tám là: 
Gợi ý: Phân tích từ hoàn cảnh đến diễn biến của Tổng khởi nghĩa, rút ra nhận xét 
TL: lực lượng vũ trang. 
Câu 29. Tính chất xã hội nước ta từ khi thực dân Pháp đặt ách thống trị đến trước khi cách 
mạng tháng Tám thành công? 
Gợi ý: Liên hệ với bản chất xã hội Việt Nam từ cuối thế kỉ XIX đến ý nghĩa của cách 
mạng tháng Tám 
TL: Thuộc địa nửa phong kiến 
Câu 30. Hình thái của cách mạng tháng Tám năm 1945 ở nước ta là: 
Gợi ý: Xâu chuỗi kiến thức từ cao trào kháng Nhật cứu nước đến Tổng khởi nghĩa 
TL: Đi từ khởi nghĩa từng phần tiến lên Tổng khởi nghĩa. 
Câu 31. Cách mạng tháng Tám năm 1945 thắng lợi đã mở ra cho dân tộc ta kỷ nguyên 
Gợi ý: Phân tích ý nghĩa của tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 
TL: Độc lập và tự do. 
Câu 32. Nét độc đáo về hình thức khởi nghĩa vũ trang giành chính quyền trong Cách mạng 
tháng Tám năm 1945 ở Việt Nam là 
Gợi ý: Dựa trên phân tích mối liên hệ giữa cao trào kháng Nhật cứu nước với tổng khởi 
nghĩa tháng Tám 
TL: đi từ khởi nghĩa từng phần tiến lên tổng khởi nghĩa. 
Câu 33. Trong giai đoạn (1930-1945), Hội nghị có vai trò quyết định chiều hướng phát 
triển của cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc và thành công của cách mạng tháng Tám là: 
Gợi ý: Kết nối kiến thức lịch sử từ khi Đảng cộng sản Việt Nam ra đời gắn liền với các 
hội nghị, phân tích và rút ra kết luận 
TL: Hội nghị trung ương Đảng lần thứ 8 (5-1941) 
Câu 34.Thắng lợi của cách mạng tháng Tám 1945 ở Việt Nam, lực lượng chính trị có vai 
trò như thế nào? 
TL: Đóng vai trò quyết định đối với thắng lợi của cách mạng. 
Câu 35. Thắng lợi có ý nghĩa bước ngoặt đầu tiên của cách mạng Việt Nam dưới sự lãnh 
đạo của Đảng là 
Gợi ý: Tiến hành khái quát kiến thức từ năm 1930-1945, rút ra kết luận 
TL: Cách mạng tháng Tám năm 1945 
Câu 36. Thời cơ “ngàn năm có một” trong cách mạng tháng Tám tồn tại trong khoảng 
thời gian nào? 
Gợi ý: Liên hệ lịch sử dân tộc với lịch sử thế giới 
TL: Từ sau khi Nhật đầu hàng đồng minh đến trước khi quân đồng minh kéo vào nước ta 
Chuyên đề “Sử dụng câu hỏi ngắn trong chủ đề Cách mạng tháng Tám năm 1945” Lê Thị Mây 2020-2021 10 
Câu 37. Trong thời kì 1930-1945, những phong trào cách mạng có ý nghĩa như các cuộc 
tập dượt để đi đến thành công của cách mạng tháng Tám năm 1945 là 
Gợi ý: Xâu chuỗi các sự kiện lịch sử tiêu biểu từ 1930-1945, rút ra nhận xét 
TL: Phong trào cách mạng (1930-1931) đỉnh cao là Xô Viết Nghệ Tĩnh, phong trào dân 
chủ (1936-1939), Cao trào kháng Nhật cứu nước 
Câu 38. “Hỡi quốc dân đồng bào!...Phát xít Nhật đã đầu hàng Đồng minh, quân Nhật đã 
bị tan rã tại khắp các mặt trận, kẻ thù của chúng ta đã ngã gục ”. Câu nói đó thể hiện: 
Gợi ý : Phân tích nội dung câu nói, đặt trong bối cảnh lịch sử thực tiễn, rút ra kết luận 
TL: Thời cơ khách quan thuận lợi của Cách mạng tháng Tám đã đến. 
Câu 39. Câu nói “ thà làm dân một nước tự do còn hơn làm vua một nước nô lệ” là của 
ai? 
Gợi ý: Tìm hiểu thêm tư liệu Việt Nam thời phong kiến, liên hệ với ý nghĩa cách mạng 
tháng Tám 
TL: vua Bảo Đại 
Câu 40. Đoạn văn sau đây được Nguyễn Ái Quốc trình bày trong Hội nghị nào? “Nếu 
không giải quyết được vấn đề giải phóng dân tộc, không đòi được độc lập tự do cho toàn 
thể dân tộc, thì chẳng những quốc gia dân tộc còn chịu mãi kiếp ngựa trâu mà quyền lợi 
của bộ phận giai cấp đến vạn năm cũng không đòi lại được” ? 
Gợi ý: Tìm hiểu thêm tư liệu về Nguyễn Ái Quốc, phân tích nội dung đoạn văn để tìm ra 
sự kiện lịch sử phù hợp 
TL: Hội nghị trung ương Đảng lần thứ 8 (5-1941) 
Câu 41. Câu nói “ Giờ quyết định cho vận mệnh dân tộc ta đã đến, toàn quốc đồng bào 
hãy đem sức ta mà tự giải phóng cho ta” . Đó là lời kêu gọi của Hồ Chí Minh trong 
Gợi ý: Tìm hiểu thêm tư liệu về Nguyễn Ái Quốc, phân tích nội dung đoạn văn để tìm ra 
sự kiện lịch sử phù hợp 
TL: Thư của chủ tịch Hồ Chí Minh gửi tới đồng bào cả nước kêu gọi nổi dậy tổng khởi 
nghĩa giành chính quyền 
Câu 42.Tính chất điển hình nhất của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 ở Việt Nam là 
Gợi ý: Phân tích đối tượng, mục tiêu, lực lượng tham gia, kết quả của cách mạng tháng 
Tám, rút ra kết luận về tính chất 
TL: Cách mạng giải phóng dân tộc 
Câu 43. Bước chuẩn bị đầu tiên có tính chất quyết định đối với thắng lợi cho Cách mạng 
tháng Tám năm 1945 ở Việt Nam được ghi nhận bằng sự kiện nào? 
Gợi ý: Liên hệ với giai đoạn lịch sử trước tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945, rút ra kết 
luận 
TL: Đảng Cộng sản Việt Nam đã ra đời. 
Chuyên đề “Sử dụng câu hỏi ngắn trong chủ đề Cách mạng tháng Tám năm 1945” Lê Thị Mây 2020-2021