Đề cương ôn tập môn Vật lí Lớp 12 - Chủ đề: Chinh phục bài tập đồ thị sóng cơ

. Tại thời điểm t0, một 
đoạn của sợi dây có hình dạng như hình bên. Hai phần tử dây tại M và Q 
dao động lệch pha nhau 
 A. 
4
rad B. 
3
rad 
 C. rad D. 2 rad 
2 
Nguyễn Tiến Đại - 0903262404 
+ Từ hình vẽ ta có 
x 1
2

Vậy độ lệch pha giữa hai điểm O và M sẽ là 
2 x
rad

 Đáp án C 
Câu 3: (Minh họa – 2017) Một sóng hình sin truyền trên một sợ dây 
dài. Ở thời điểm t, hình dạng của một đoạn dây như hình vẽ. Các vị trí 
cân bằng của các phần tử trên dây cùng nằm trên trục Ox. Bước sóng 
của sóng này bằng 
 A. 48 cm B. 18 cm 
 C. 36 cm D. 24 cm 
Từ hình vẽ ta có 33 9 48
2

  cm 
 Đáp án A 
Câu 4: (Thị Xã Quãng Trị – 2017) Một sóng ngang hình sin truyền 
trên một sợi dây dài. Hình vẽ bên là hình dạng của một đoạn dây tại 
một thời điểm xác định. Trong quá trình lan truyền sóng, hai phần tử 
M và N lệch nhau pha một góc là 
 A. 
2
3
 B. 
5
6
 C. 
6
 D. 
3
Từ hình vẽ ta có 
x 5 2 x 5
rad
12 6
 
 Đáp án B 
Câu 5: (Chuyên Lê Khiết – 2017) Một sóng ngang hình sin truyền 
trên một sợi dây dài. Chu kì của sóng cơ này là 3 s. Ở thời điểm t, hình 
dạng một đoạn của sợi dây như hình vẽ. Các vị trí cân bằng của các 
phần tử dây cùng nằm trên trục Ox. Tốc độ lan truyền của sóng cơ này 
là 
 A. 2 m/s B. 6 m/s 
 C. 3 m/s D. 4 m/s 
Từ hình vẽ ta có 12 cm 
Vận tốc truyền sóng 
12
v 4
T 3

 m/s 
 Đáp án D 
Câu 6:(Quốc Học Huế - 2017) Một sóng truyền theo phương AB. Tại 
một thời điểm nào đó, hình dạng sóng có dạng như hình vẽ. Biết rằng 
điểm M đang đi lên vị trí cân bằng. Khi đó điểm N đang chuyển động 
 A. đi xuống B. đứng yên 
 C. chạy ngang D. đi lên 
Theo phương truyền sóng, các phần tử trước đỉnh sẽ đi xuống, sau đỉnh sóng sẽ đi lên. Điểm M sau đỉnh sóng đang đi 
lên vậy sóng truyền từ B đến A và N cũng đang đi lên 
 Đáp án D 
3 
Nguyễn Tiến Đại - 0903262404 
Câu 7: (Sở Đồng Tháp – 2017) Một sóng cơ học tại thời điểm t = 0 
có đồ thị là đường liền nét. Sau thời gian t, nó có đồ thị là đường...rên 
một sợi dây theo chiều dương của trục 0x. Hình vẽ mô tả hình dạng 
của sợi dây tại thời điểm t1 và t2 = t1 + 1s. Tại thời điểm t2, vận tốc của 
điểm M trên dây gần giá trị nào nhất sau đây? 
 A. – 3,029 cm/s. B. – 3,042 cm/s. 
 C. 3,042 cm/s. D. 3,029 cm/s. 
Ta có 
1
0,4m
4 10

  
+ Trong 1 s sóng truyền đi được 
3 1 1 S
S m v 0,05
20 10 20 t
 m/s 
Chu kì của sóng T 8s
v 4
 
  rad/s 
4 
Nguyễn Tiến Đại - 0903262404 
+ Độ lệch pha dao động theo tọa độ x của M và điểm O 
11
2
2 x 1130
0,4 12

Lưu ý rằng tại thời điểm t1 M chuyển động theo chiều âm (do nằm trước 
đỉnh sóng) 
+ Hai thời điểm t1 và t2 lệch nhau tương ứng một góc t
4
 (chú ý rằng 
M đang chuyển động ngược chiều dương, do vậy ta tính lệch về phía trái 
Tốc độ của M khi đó 0maxv v cos 15 3,029 cm/s 
 Đáp án A 
Câu 10: (Nguyễn Du – Thanh Oai – 2017) Một sóng cơ truyền trên 
trục Ox trên một dây đàn hồi rất dài với tần số f = 1/3 Hz. Tại thời 
điểm t0 = 0 và tại thời điểm t1 = 0,875s hình ảnh của sợi dây được mô 
tả như hình vẽ. Biết rằng d2 – d1 = 10cm. Gọi  là tỉ số giữa tốc độ 
dao động cực đại của phần tử trên dây và tốc độ truyền sóng. Giá trị 
 là 
 A. π B. 
3
5
 C. 
5
3
 D. 2 
+ Độ lệch pha giữa hai điểm cách O các khoảng d1 và d2 như hình vẽ 
0
0 0
t x
105
2 d 2 d
2 f t 240 135
 
Từ đó, ta tìm được 
80
cm
3
 
Tỉ số 
A 2 A 3
v 5
 
 

 Đáp án B 
Câu 11: (Sở Thanh Hóa – 2017) Trên một sợi dây dài có một sóng 
ngang, hình sin truyền qua. Hình dạng của một đoạn dây tại hai thời 
điểm t1 và t2 có dạng như hình vẽ bên. Trục Ou biểu diễn li độ của 
các phần tử M và N ở các thời điểm. Biết t2 − t1 bằng 0,05 s, nhỏ 
hơn một chu kì sóng. Tốc độ cực đại của một phần tử trên dây bằng 
 A. 3,4 m/s. B. 4,25 m/s. 
 C. 34 cm/s. D. 42,5 cm/s. 
5 
Nguyễn Tiến Đại - 0903262404 
Từ hình vẽ, ta xác định được 
+ M M1 2
NN
u 20mm u 20mm
t , t
u Au 15,4mm
Ta có : 
2
2
20
cos
15,3 20 15,32 A
2cos 1 2 1 A 21,6mm
15,3...ì độ lớn 
li độ của phần tử M cách đầu dây một đoạn 2,4 m (tính theo phương 
truyền sóng) là 3 cm. Gọi δ là tỉ số của tốc độ cực đại của phần tử 
trên dây với tốc độ truyền sóng. Giá trị của δ gần giá trị nào nhất 
sau đây? 
 A. 0,025 B. 0,018 
 C. 0,012 D. 0,022 
6 
Nguyễn Tiến Đại - 0903262404 
+ Từ đồ thị ta có 6,4m 
Vận tốc truyền sóng 12
12
x 7,2 6,4
v 4
t 0,2
m/s 
Tần số dao động của các phần tử 
2 2 v 5
T 4
 

rad/s 
+ Độ lệch pha giữa M và O 
 13x t 13
2 x 2 .2,4 5 3
t 0,2 0,4
6,4 4 2
  

rad 
Từ hình vẽ ta thấy M
A
u a 3cm 0,017
v

  
 Đáp án B 
Câu 14: (Sở Vĩnh Phúc – 2017) Trên một sợi dây đàn hồi có ba 
điểm M, N và P, N là trung điểm của đoạn MP. Trên dây có một 
sóng lan truyền từ M đến P với chu kỳ T T 0,5 . Hình vẽ bên 
mô tả dạng sợi dây tại thời điểm t1 (đường 1) và 2 1t t 0,5s 
(đường 2); M, N và P là vị trí cân bằng của chúng trên dây. Lấy 
2 11 6,6 và coi biên độ sóng không đổi khi truyền đi. Tại thời 
điểm 
0 1
1
t t s
9
 , vận tốc dao động của phần tử dây tại N là 
 A. 3,53 cm/s B. 4,98 cm/s 
 C. – 4,98 cm/s D. – 3,53 cm/s 
+ Ta để ý rằng điểm N tại thời điểm t1 đang ở vị trí cân bằng, tại 
thời điểm t2 N đi đến vị trí biên t1 và t2 là hai thời điểm vuông 
pha nhau thõa mãn 
2 2
21N 2N 2
T 2
t 0,5 2k 1 T
4 2k 1
u u
1 A 2 11 3,5 7,5mm
A A
+ Với 
1
T 2s
k 0
rad.s 
 
Tốc độ của vật tại thời điểm 
0 1
1
t t s
9
 là 
N
1
v Acos 21
9
   
mm/s 
+ Với 
1
2
T s
k 1 3
3 rad.s 
  
Tốc độ của vật tại thời điểm 
0 1
1
t t s
9
 là 
N
1
v Acos 3,53
9
   
cm/s 
 Đáp án D 
7 
Nguyễn Tiến Đại - 0903262404 
Câu 15: (Chuyên Lê Quý Đôn – 2017) Sóng ngang có tần số f truyền 
trên một sợi dây đàn hồi rất dài, với tốc độ 3 m/s. Xét hai điểm M và N 
nằm trên cùng một phương truyền sóng, cách nhau một khoảng x. Đồ thị 
biểu diễn li độ sóng của M và N cùng theo thời gian t như hình vẽ. Biết 
t1 = 0,05 s. Tại thời điểm t2, khoảng cách giữa hai phần tử