Đề thi KS chọn đội tuyển HSG Lớp 9 môn Ngữ văn - Trường THCS TT Thanh Ba (Có đáp án)

 hoa này để tặng mọi người và làm đẹp cho căn nhà chúng ta”
 (Phỏng theo Hạt giống tâm hồn)
Cõu 2 (12,0 điểm):
Trong văn bản Tiếng núi của văn nghệ, Nguyễn Đỡnh Thi viết:
Tỏc phẩm nghệ thuật nào cũng xõy dựng bằng những vật liệu mượn ở thực tại. Nhưng nghệ sĩ khụng những ghi lại cỏi đó cú rồi mà cũn muốn núi một điều gỡ mới mẻ. Anh gửi vào tỏc phẩm một lỏ thư, một lời nhắn nhủ, anh muốn đem một phần của mỡnh gúp vào đời sống chung quanh.
(Sỏch Ngữ văn 9, tập hai, trang 12, 13 – Nhà xuất bản Giỏo dục – 2010)
Bằng sự hiểu biết của mỡnh về bài thơ Đoàn thuyền đỏnh cỏ của Huy Cận, em hóy làm sỏng tỏ điều mới mẻ mà nhà thơ muốn đem gúp vào đời sống.
HƯỚNG DẪN CHẤM MễN NGỮ VĂN 9 - ĐỀ CHÍNH THỨC
 (Hướng dẫn chấm  gồm cú 03 trang)
I. Hướng dẫn chung
1. Giỏm khảo cần nắm vững yờu cầu chấm để đỏnh giỏ tổng quỏt bài làm của thớ sinh, trỏnh cỏch chấm đếm ý cho điểm một cỏch mỏy múc, linh hoạt trong việc vận dụng đỏp ỏn và thang điểm.
          2. Cần khuyến khớch những bài làm cú tớnh sỏng tạo, nội dung bài viết cú thể khụng trựng với yờu cầu trong đỏp ỏn nhưng lập luận thuyết phục, văn phong sỏng rừ,...
          3. Việc chi tiết húa điểm số của cỏc ý (nếu cú) phải đảm bảo khụng sai lệch với tổng điểm của mỗi phần và được thống nhất trong Hội đồng chấm thi.
          4. Điểm toàn bài tớnh lẻ đến 0,5 điểm.
 II. Đỏp ỏn và thang điểm:
Cõu 1 (8,0 điểm):
1. Yêu cầu
a. Về kỹ năng:
- Biết cách làm kiểu bài nghị luận xã hội.
- Luận điểm đúng đắn, sáng tỏ.
- Diễn đạt lưu loát, lí lẽ thuyết phục.
- Có thể viết thành đoạn văn hoặc bài văn ngắn.
b. Về kiến thức: 
 Bài viết có thể trình bày theo các cách khác nhau nhưng cơ bản nêu được các ý sau:
1. Mẩu chuyện nhỏ viết về những tấm gương cao đẹp: 
- Cái bình nứt- hình ảnh ẩn dụ về con người khiếm khuyết, kém may mắn nhưng vẫn mong muốn làm tốt công việc như một người bình thường. 
- Người gánh nước có tấm lòng bao dung, nhân ái, biết trân trọng, cảm thông.
2. Mẩu chuyện giản dị toát lên ý nghĩa cao đẹp:
- Mỗi ng...ng hiến hết mình vẫn có thể tạo nên những điều kỳ diệu.
+ Mẩu chuyện cho ta bài học sâu sắc về cách sống, về thái độ ứng xử với mọi người; là lời nhắn nhủ mỗi người rằng cần phải biết quan tâm, chia sẻ, yêu thương và hãy bằng những việc làm cụ thể, có ý nghĩa giúp cho cuộc sống của tất cả mọi người tốt đẹp hơn. Hãy cư xử bình đẳng và tạo cơ hội cho những người khiếm khuyết, kém may mắn.
Xác định lối sống tích cực, phê phán lối sống mặc cảm, tự ti hoặc tự bằng lòng với mình cũng như sự ích kỷ, thói vô cảm và thái độ miệt thị đối với những người khiếm khuyết, kém may mắn.
b. Tiêu chuẩn cho điểm
- Điểm 8: Đạt được các yêu cầu nêu trên, lí lẽ thuyết phục, văn viết mạch lạc, không mắc những lỗi diễn đạt thông thường. 
- Điểm 5-6 : Đạt được quá nửa yêu cầu về nội dung. Còn một số lỗi về diễn đạt.
- Điểm 1-2: Đạt được một nửa yêu cầu về nội dung, mắc nhiều lỗi về hình thức.
- Điểm 0: Lạc đề, sai cả nội dung và phương pháp.
Cõu 2 (12,0 điểm):
1. Yờu cầu về kỹ năng:
- Cú kỹ năng nghị luận về một vấn đề văn học, cú lý lẽ thuyết phục và thể hiện được sự cảm thụ tỏc phẩm truyện tinh tế.
- Bố cục hợp lý, rừ ràng, diễn đạt lưu loỏt, khụng mắc lỗi chớnh tả, dựng từ, ngữ phỏp.
- Văn viết trong sỏng, cú cảm xỳc.
2. Yờu cầu về kiến thức:
Bài viết cú thể trỡnh bày theo những cỏch khỏc nhau nhưng đại thể cú cỏc ý cơ bản sau:
1. Giải thớch : 1,5 điểm
- Tỏc phẩm nghệ thuật nào cũng xõy dựng bằng những vật liệu mượn ở thực tại: Tỏc phẩm nghệ thuật núi chung và tỏc phẩm văn học núi riờng bao giờ cũng lấy chất liệu từ cuộc sống thực tại. Vật liệu mượn ở thực tại - đú chớnh là hiện thực khỏch quan về cuộc sống, con người, xó hội: những con người, những số phận, những mảng đời sống gia đỡnh, xó hội được cỏc tỏc giả dựng làm đề tài trong sỏng tỏc của mỡnh.Văn học trở thành tấm gương phản chiếu hiện thực, qua tỏc phẩm người đọc cú thể hỡnh dung được “sự sống muụn hỡnh vạn trạng”.
- Nhưng nghệ sĩ khụng những ghi lại cỏi cú rồi mà cũn muốn núi một điều gỡ mới mẻ: Người nghệ sĩ kh...thực sự nảy nở trở lại và dồi dào trong cảm hứng về thiờn nhiờn đất nước, về lao động và niềm vui trước cuộc sống mới. 
- Hiện thực được phản ỏnh trong bài thơ là khung cảnh lao động trờn biển cả, là khỳc ca lạc quan, yờu đời, là khớ thế lao động hăng say của người lao động (HS phõn tớch những dẫn chứng tiờu biểu trong bài thơ để thấy được cảnh sinh hoạt lao động một buổi ra khơi đỏnh cỏ của những người lao động trờn biển...) 
í 2: “Đoàn thuyền đỏnh cỏ” thể hiện tư tưởng, quan điểm của nhà thơ về cuộc sống: (5,0 điểm)
- Đú là cảm hứng mới về thiờn nhiờn, đất nước, cỏi nhỡn mới mẻ đối với cụng việc lao động và người lao động trong cụng cuộc xõy dựng đất nước.
- Những cảm hứng mới đú đó tạo nờn chất lóng mạn và những liờn tưởng độc đỏo, sỏng tạo của nhà thơ: Những liờn tưởng cảnh mặt trời lặn, hỡnh ảnh con thuyền trở kỳ vĩ, khổng lồ ( bỏnh lỏi là giú, cỏnh buồm là trăng tư thế: dũ bụng biển, dàn đan thế trận....), vẻ đẹp lộng lẫy và rực rỡ huyền ảo của cỏc loài cỏ, đặc biệt là niềm vui của người lao động qua tiếng hỏt gọi cỏ..., cảnh đoàn thuyền trở về lỳc rạng đụng chạy đua cựng mặt trời... -> Những hỡnh ảnh thơ giàu vẻ đẹp lóng mạn, được sỏng tạo với bỳt phỏp khoỏng đạt, phúng đại, khoa trương..
- Từ cụng việc bỡnh thường của một buổi đỏnh cỏ đờm trờn biển Huy Cận đó núi lờn một điều mới mẻ: Cuộc sống mới tạo nờn những tầm vúc mới cho con người lao động, thiờn nhiờn đất nước đẹp, giàu qua cỏi nhỡn của nghệ sĩ cỏch mạng -> Âm hưởng của bài thơ như một khỳc trỏng ca khoẻ khoắn, sau sưa, bay bổng, ca ngợi con người trong lao động với tinh thần làm chủ..
3. Đỏnh giỏ chung: 1,5 điểm
 - Khẳng định nhà phê bình văn học Nguyễn Đình Thi rất am hiểu về giá trị của văn học; nhận định của ông giúp chúng ta định hướng cảm thụ, phân tích, thưởng thức tác phẩm văn học được đầy đủ, đúng đắn.
 - Khỏi quỏt những điều mới mẻ, lời nhắn nhủ trong tỏc phẩm Đoàn thuyền đỏnh cỏ và rỳt ra những điều mới mẻ về người lao động trong trang thơ sau Cỏch mạng thỏng Tỏm núi chung.