Bài giảng môn Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 41: Văn bản: Đồng chí (Chính Hữu)

 Đọc – Tìm hiểu chung 
 1. Tác giả - tác phẩm : 
a.Tác giả : 
b.Tác phẩm : 
I. Đọc – Tìm hiểu chung 
c. Từ khó : SGK 
2. Bố cục : 
Gồm 3 phần : 
- 7 câu thơ đầu : Lý giải cơ sở hình thành tình đồng chí , đồng đội .- 10 câu tiếp : Biểu hiện và sức mạnh của tình đồng chí , đồng đội 
- 3 câu cuối : Hình ảnh và biểu tượng về người lính 
3 . Thể loại – Phương thức biểu đạt . 
 - Thể loại : Thơ tự do – theo mạch cảm xúc 
 - Phương thức biểu đạt : Tự sự + miêu tả + biểu cảm . 
Quê hương anh nước mặn , đồng chua  Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá . Anh với tôi đôi người xa lạ  Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau , Súng bên súng , đầu sát bên đầu , Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ . Đồng chí ! 
II. Phân tích : 
1. Cơ sở hình thành tình đồng chí 
Tình đồng chí được hình thành trên cơ sở nào ? 
Làng quê nghèo khổ , 
Nông dân , lam lũ 
1. Cơ sở hình thành tình đồng chí : 
Làng tôi nghèo 
Đất cày lên sỏi đá 
Họ cùng chung nguồn gốc xuất thân : 
Cùng từ các làng quê Việt Nam, 
cùng chung giai cấp , cùng chung cảnh ngộ . 
( c©u th ¬ sãng ®«i 
 h×nh ¶ nh ch©n thùc ) 
II. Phân tích : 
Quê hương anh nước mặn đồng chua 
( Thành ngữ ) 
Anh 
cùng chung nhiệm vụ , 
 cùng chung suy nghĩ , 
Tôi 
xa lạ 
quen nhau 
tri kỉ 
súng bên súng 
đầu sát bên đầu 
đêm rét chung chăn 
cùng chia sẻ những khó khăn , gian khổ 
1. Cơ sở hình thành tình đồng chí : 
II. Phân tích : 
( Với ) 
Đồng chí 
 cùng chí hướng , lý tưởng 
Tình “ Đồng chí ” được thanh lọc qua nhiều cung bậc tình cảm khác nhau từ thấp đến cao => tinh khiết , thiêng liêng cao cả . 
1. Cơ sở hình thành tình đồng chí : 
II. Phân tích : 
Cùng nguồn gốc xuất thân . 
Cùng giai cấp 
Cùng cảnh ngộ . 
Cùng chung nhiệm vụ . 
Cùng suy nghĩ . 
Cùng chí hướng , lý tưởng . 
Đặc biệt tình “ Đồng chí ” hình thành , xây dựng trên nhiều cung bậc tình cảm khác nhau từ thấp đến cao 
II. Phân tích : 
2. Những biểu hiện đẹp và sức mạnh của tình đồng chí : 
Ruộng nương anh gửi bạn thân cày ...hốn . Truyền cho nhau tình thương yêu và sức mạnh để vượt qua gian khổ . 
Tư thế hiên ngang chủ động trong chiến đấu . Tâm hồn thi sĩ trong con người chiến sĩ . 
Nghệ thuật 
Các chi tiết , hình ảnh , ngôn ngữ giản dị , chân thực , cô đọng giàu sức biểu cảm . 
- nhiều phép tu từ ẩn dụ , hoán dụ đặc sắc , giọng điệu vui vẻ , khỏe khoắn . 
III. Tổng kết 
III. Luyện tập 
Câu 1: Đồng chí là gì ? 
 A . Là những người cùng một nòi giống . 
 B . Là những người sống cùng một thời đại . 
 C . Là những người cùng chung chí hướng , lí tưởng . 
 D. Là những người cùng chung một tôn giáo . 
Câu 2: “ Đồng chí ” được tách thành một câu riêng để : 
A. Sự phát hiện lời khẳng định tình cảm của người lính trong 6 câu thơ đầu . 
B. Nâng cao ý thơ của đoạn trước và mở ra ý thơ của đoạn sau . 
C. Tạo nên sự độc đáo trong giọng điệu bài thơ . 
D. Cả ba đáp án A, B, C đều đúng . 
IV. Luyện tập : 
Câu 3 . Vì sao tác giả lại đặt tên cho bài thơ về tình đồng đội của những người lính là “ Đồng chí ” ? 
-> “ Đồng chí ” cùng chung lí tưởng , chí hướng . Đây là cách xưng hô của những người cùng trong một đoàn thể cách mạng . Tình đồng chí là bản chất cách mạng của tình đồng đội và thể hiện sâu sắc tình đồng đội . 
III. Luyện tập 
- Về học thuộc bài thơ , hiểu nội dung - NT 
- Làm bài tập : 
Qua bài thơ , em có cảm nhận gì về hình ảnh anh bộ đội thời kì chống Pháp ? 
V. Củng cố - Dặn dò : 
Kính chào quý thầy cô! Chúc các em học tốt !