Giáo án Ngữ văn Lớp 8 - Từ tiết 1 đến tiết 15

H TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY, HỌC
1.Ổn định tổ chức lớp ( 1ph):VS, sĩ số
2. Kiểm tra (2ph):Vở soạn bài của học sinh.
3. Bài mới (41ph)
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung cần đạt
HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (5 PH)
Gọi HS hát bài hát Ngày đầu tiên đi học.
GV giới thiệu bài: Kỉ niệm đầu tiên của buổi tựu trường là kỉ niệm khó phai trong kí ức mỗi người. Chúng ta sẽ được gặp lại mình qua dòng hồi ức đẹp đẽ về buổi tựu trường đầu tiên của Thanh Tịnh trong văn bản Tôi đi học.
- Hát.
- Nghe
Tiết 1 Văn bản: TÔI ĐI HỌC
(Thanh Tịnh)
HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC (33 PH)
GV yêu cầu nhóm 1 -2 trình bày vài nétvề cuộc đời và sự nghiệp của nhà văn Thanh Tịnh?
- Cho HS quan sát chân dung Thanh Tịnh. 
? Em hãy nêu xuất xứ của văn bản?
? Văn bản này thuộc thể loại nào?
- Truyện ngắn mang đậm tính tự truyện, cốt truyện đơn giản.
- Đậm chất trữ tình kết hợp hài hoà giữa kể, miêu tả với biểu cảm.
- GV hướng dẫn học sinh đọc văn bản:
- G/v đọc mẫu.
- Gọi học sinh đọc các đoạn tiếp theo.
- GV nhận xét, gọi HS nhận xét.
- H/s đọc phần giải nghĩa từ.
? Xác định bố cục của văn bản ? 
? Văn bản trên kể về nội dung gì? Nội dung ấy được kể lại theo trình tự nào? (HS khá, giỏi)
- Cảm xúc được diễn tả theo trình tự thời gian và không gian gắn với những kỉ niệm về ngày đầu tiên đến trường của nhân vật tôi.
* Yêu cầu HS theo dõi 3 đoạn văn đầu tiên của P1.
Nhóm 3-4 trình bày cơ sở khơi nguồn cảm xúc của nhân vật tôi để nhân vật tôi nhớ về ngày đầu tiên đi học
? Vì sao không gian, thời gian ấy trở thành kỉ niệm trong tâm trí tác giả ? (Khá, giỏi)
? Khi nhớ về những kỉ niệm ấy, nhân vật tôi có tâm trạng thế nào?
? Để diễn tả tâm trạng, cảm xúc đó, tác giả đã sử dụng nghệ thuật gì?
? Nêu ND đoạn trích
Nhóm 1 -2
- Trình bày.
- Quan sát.
- Trả lời.
- Phát biểu.
- Nghe.
- Đọc
- Nhận xét.
- Trả lời.
Nhóm 2-3 trình bày
HS trả lời
HS trả lời
Thảo luận nhóm 4
Đại diện nhóm trình bày.
I. Tìm hiểu chung.
1. Tác giả.
- Trần Văn Ninh (1911- 1988)
- Quê: Ngoại ...rã.
- NT: sử dụng từ láy nhằm diễn tả chân thực, cụ thể tâm trạng, cảm xúc của "tôi" khi nhớ lại kỷ niệm ngày tựu trường.
- Cảm giác: “Những cảm giác trong sáng ấy lại nảy nởbầu trời quang đãng”.
+ NT: so sánh nhấn mạnh những ấn tượng không phai mờ về cảm giác trong trẻo, đẹp đẽ của lần đầu tiên tới trường..
HOẠT ĐỘNG (3PH)
? Lý giải vì sao thời gian và không gian “Một buổi mai đầy sương thu và gió lạnh” ấy lại trở thành kỷ niệm không phai trong tâm trí tác giả?
? Em hãy cho biết tâm trạng của nhân vật tôi khi nhớ lại kỉ niệm ngày đầu tiên đến trường?
Cảm nhận của em về ngày đầu tiên em đi học. ( Liên hệ bản thân)
- Trả lời
- Phát biểu
HS trình bày.
IV. Luyện tập:
- Thời gian và không gian ấy gắn liền với kỷ niệm đầy ý nghĩa: Lần đầu tiên trong đời được cắp sách tới trường.
HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG (3PH)
Cảm nhận của em về ngày đầu tiên em đi học. ( Liên hệ bản thân)
- Trả lời
- Phát biểu
4.Củng cố: 
 Vài nét về tác giả tác phẩm
Khơi nguồn cảm xúc của nhân vật tôi trong ngày đầu đến trường
5.HDVN (1ph):
- Học lại bài cũ.
- Soạn phần còn lại của văn bản (Tâm trạng của nhân vật tôi theo những dòng hồi tưởng về buổi tựu trường đầu tiên)
+ Nhóm 1 chuẩn bị ND: cảm nhận của nhân vật tôi trên con đường đến trường
 +Nhóm 2 chuẩn bị ND: Cảm nhận của nhân vật tôi về cảnh sân trường Mi Lí.
 + Nhóm 3-4 chuản bị ND: Cảm nhận gì về thái độ của những người lớn đối với các em bé lần đầu tiên đi học
Rút kinh nghiệm:.
Ngày soạn : ..
Ngày dạy:
Tiết 2 Văn bản: TÔI ĐI HỌC
(Thanh Tịnh)
A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
1. Kiến thức: 
- Nắm được cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích.
- Cảm nhận được tâm trạng, cảm giác của nhân vật "tôi" trông buổi tựu trường đầu tiên.
- Hiểu nghệ thuật miêu tả tâm lý trẻ nhỏ ở tuổi đến trường trong một văn bản tự sự kết hợp yếu tố miêu tả, biểu cảm qua ngòi bút Thanh Tịnh.
2. Kĩ năng:
- Rèn kĩ năng đọc- hiểu đoạn trích tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm 
- Trình bày những suy nghĩ tình cảm về một sự việc trong cuộc sống của b... dụng nghệ thuật gì? Từ đó em hiểu gì về cậu bé? ( HS Khá, Gỏi)
* Hs đọc, quan sát vào P2 của văn bản. 
Nhóm 2 trình bày: Cảm nhận của nhân vật tôi về cảnh sân trường Mi Lí
? Các BPNT được sử dụng trong đoạn văn đó? Nêu tác dụng?
? Tại sao ngôi trường lại có đặc điểm khác nhau trong cảm nhận của tôi như vậy? (HS khá, giỏi )
- Trường có đặc điểm khác nhau qua cái nhìn của tôi là do tâm trạng của tôi. Khi đi học, biết về bản chất cao quý của việc học nên thấy ngôi trường làng trở lên oai nghiêm, xinh xắn (nơi thiêng liêng cất giấu những điều bí ẩn)
?Tại sao tôi và các bạn bật khóc.
- Khóc một phần vì lo sợ, một phần vì sung sướng (Thấy mình bước vào thế giới khác và cách xa mẹ hơn bao giờ hết). Đó là những giọt nước mắt báo hiệu sự trưởng thành, chứ không phải nước mắt vòi vĩnh như trước.
Thảo luận nhóm 4
? Em có nhận xét gì về cách miêu tả tâm trạng của nhân vật tôi.
? Qua nội dung đã phân tích giúp em hiểu gì về nhân vật tôi.
*Hs đọc phần cuối của văn bản.
? Cảm giác của nhân vật "tôi" khi bước vào lớp học là gì? Tại sao tôi lại có những cảm giác đó?
- Cảm giác lạ vì lần đầu được vào lớp học, một môi trường sạch sẽ, ngay ngắn
- Không cảm thấy sự xa lạ với bàn ghế và bạn bè, vì bắt đầu ý thức được những thứ đó sẽ gắn bó thân thiết với mình bây giờ và mãi mãi.
? Đoạn cuối văn bản có hai chi tiết đối lập nhau trong hành động và nhận thức của “tôi”, em hãy tìm và nêu ý nghĩa của chi tiết ấy?
? Dòng chữ "Tôi đi học" kết thúc truyện có ý nghĩa gì ?
 (HS khá, giỏi )
Cảm nhận gì về thái độ của những người lớn đối với các em bé lần đầu tiên đi học. 
Nhóm 3-4 trình bày
? Nêu những đặc sắc về nghệ thuật của truyện ngắn Tôi đi học
? Qua đó giúp em hiểu gì về nội dung và ý nghĩa của văn bản?
GV chốt: ND ghi nhớ.
Gọi học sinh đọc ghi nhớ 
- Đọc thầm.
-Nhóm 1 trình bày
Các nhóm khác nhận xét.
- Suy nghĩ, trả lời.
- Trả lời.
Nhóm 2 trình bày.
Các nhóm các nhận xét.
- Trả lời
.
Trả lời
- Suy nghĩ, trả lời
Đại điện nhóm trình bày
Các nhóm khác nhận