Giáo án ôn tập môn Địa lí - Chủ đề 11

đề
- Năng lực sử dụng công nghệ thông tin
- Năng lực sử dụng bản đồ
- Năng lực sử dụng hình ảnh, hình vẽ, video
- Năng lực sử dụng số liệu thống kê
- Năng lực tư duy tổng hợp theo lãnh thổ
II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
1. Chuẩn bị của giáo viên
	- Bản đồ tự nhiên Châu Phi, lược đồ các cảnh quan và khoáng sản chính ở Châu Phi.
	- Bản đồ kinh tế chung Châu Phi.
	- Tranh ảnh về tự nhiên, dân cư và xã hội, kinh tế Châu Phi.
	- Máy tính, máy chiếu.
2. Chuẩn bị của học sinh
	- Sách giáo khoa.
	- Tư liệu, hình ảnh liên quan đến bài học.
3. Bảng tham chiếu các mức yêu cầu cần đạt của câu hỏi, bài tập kiểm tra, đánh giá
Mức độ
Nội dung
Nhận biết
Thông hiểu
Vận dụng thấp
Vận dụng cao
I. Một số vấn đề về tự nhiên
- Biết được Châu Phi giàu có về khoáng sản, khí hậu khô nóng, tài nguyên thiên nhiên bị cạn kiệt, môi trường bị tàn phá.
- Sử dụng bản đồ để trình bày một số đặc điểm nổi bật về khí hậu, tài nguyên khoáng sản, tài nguyên rừng, đất
- Hiểu được những thuận lợi và khó khăn về tự nhiên đối với việc phát triển kinh tế Châu Phi.
- Liên hệ kiến thức lịch sử để hiểu được nguyên nhân khiến cho tài nguyên khoáng sản các nước rơi vào tình trạng cạn kiệt, việc khai thác các mỏ khoáng sản ở hầu hết các nước hiện nay cũng chủ yếu mang lại lợi nhuận cho các công ty tư bản nước ngoài.
- Giải thích được vì sao Châu Phi có khí hậu nóng và rất khô hạn, diện tích hoang mạc lớn.
- Đưa ra các giải pháp để bảo vệ tài nguyên môi trường, bảo vệ sự phát triển bền vững ở Châu Phi.
II. Một số vấn đề về dân cư và xã hội
- Biết được Châu Phi có dân số đông, nguồn lao động dồi dào, tình trạng bùng nổ dân số vẫn còn tiếp diễn, nạn đói, dịch bệnh, xung đột sắc tộc, nội chiến xảy ra thường xuyên. Trình độ dân trí rất thấp, có nhiều hủ tục lạc hậu.
- Phân tích được hậu quả của bùng nổ dân số, chiến tranh, xung đột đối với phát triển kinh tế Châu Phi.
- Đưa ra các giải pháp nhằm giải quyết các vấn đề bùng nổ dân số, giáo dục, dịch bệnh, nội chiếnở Châu Phi.
III....g nội chí tuyến nên có nhiệt độ cao
	- Là khối lục địa lớn, địa hình cao, bờ biển ít bị cắt xẻ, ven biển có nhiều dãy núi, cao nguyên chắn, nằm trong khu vực áp cao ngự trị nên rất khí hậu rất khô hạn.
	=> đất đai bị hoang mạc hóa, diện tích hoang mạc, bán hoang mạc chiếm khoảng 30% diện tích Châu lục. 
	=> Tình trạng khô hạn khiến đời sống sinh hoạt và sản xuất của người dân gặp nhiều khó khăn.
Câu 2. Tại sao tốc độ phát triển kinh tế của Châu Phi còn thấp so với thế giới?
Hướng dẫn trả lời
	- Châu Phi trong nhiều thế kỉ bị thống trị bởi chủ nghĩa thực dân.
	- Tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên cao; trình độ dân trí thấp.
	- Cơ sở vật chất kĩ thuật, cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội phục vụ sự phát triển của các ngành kinh tế còn thấp.
	- Châu Phi triền miên trong các cuộc xung đột sắc tộc, diễn ra ở nhiều quốc gia tạo ra sự mất ổn định về an ninh, chính trị.
Câu 3. Tại sao việc sử dụng hợp lí tài nguyên thiên nhiên và áp dụng các biện pháp thủy lợi hạn chế khô hạn là những giải pháp mang tính cấp bách đối với hầu hết các quốc gia Châu Phi?
Hướng dẫn trả lời
	- Phần lớn các nước Châu Phi có khí hậu rất khô và nóng, cảnh quan chủ yếu là hoang mạc, bán hoang mạc
	=> Ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp, hạn hán thường xuyên xảy ra gây ra nạn đói cho hầu hết các nước. Nhất là khu vực Đông Phi.
	- Tài nguyên rừng, khoáng sản giàu có nhưng bị khai thác quá mức, môi trường tự nhiên bị biến đổi mạnh.
Câu 4. Dân số đông lại tăng rất nhanh gây ra nhanh gây ra những hậu quả gì cho các nước Châu Phi?
Hướng dẫn trả lời 
	- Nạn đói xảy ra thường xuyên, tình trạng suy dinh dưỡng trẻ em ở mức báo động, nạn thất nghiệp
	- Kinh tế chậm phát triển.
	- Dân trí thấp, nhiều hủ tục lạc hậu.
	- Khai thác tài nguyên quá mức, môi trường ô nhiễm
	- Các hậu quả khác
Câu 5. Châu Phi là châu lục chậm phát triển, nghèo và lạc hậu nhất thế giới là do những nguyên nhân nào?
Hướng dẫn trả lời 
	- Hậu quả của sự thống trị của c...ân trí thấp, nhiều hủ tục chưa được xóa bỏ.
4.3. Câu hỏi vận dụng cao
Câu 1. 
Những hình ảnh trên cho em liên tưởng đến vấn đề gì ở châu Phi? Theo em cần có những giải pháp gì để giải quyết vấn đề trên?
Hướng dẫn trả lời 
- Các hình ảnh trên đề cập đến tình trạng bùng nổ dân số ở Châu Phi.
- Các nước Châu Phi có cơ cấu dân số trẻ.
- Học sinh đưa ra được một số các giải pháp sau:
+ Xây dựng và thực hiện chính sách phát triển dân số phù hợp với tốc độ tăng trưởng kinh tế.
+ Nâng cao trình độ dân trí, đẩy mạnh công tác tuyên truyền về chính sách dân số
+ Đẩy mạnh phát triển kinh tế sẽ tác động gián tiếp đến tỉ lệ sinh, làm giảm tốc độ bùng nổ dân số.
Câu 2.
 “Mẹ yêu quý, con xin lỗi vì chiếc thuyền đã chìm và con không thể tới Châu Âu được nữa. Con xin lỗi vì không thể gửi trả lại khoản tiền mà mẹ đã vay để đưa con lên thuyền. Đừng buồn mẹ nhé nếu họ nói không thể tìm thấy thi thể của con giữa đại dương rộng lớn, một chiếc quan tài không thể mang con trở về với mẹ, nó chỉ mang lại cho mẹ thêm nợ nần, các khoản chi phí tang lễ, chôn cất và vận chuyển mà thôi...
Cảm ơn biển cả đã chào đón chúng tôi mà không đòi hỏi visa Cảm ơn loài cá sẽ ăn thịt cơ thể tôi mà không cần hỏi tôn giáo của tôi là gì, hay vị thế chính trị của tôi ra sao”
(Trích bức thư được tìm thấy trong ví của một người tị nạn)
	Hình ảnh và đoạn trích trên cho em liên tưởng đến vấn đề gì? Tại sao họ phải làm như vậy và đó có phải là giải pháp tốt nhất cho họ?
Hướng dẫn trả lời 
- Hình ảnh trên đề cập đến tình trạng người dân Châu Phi vượt biển nhập cư trái phép sang các nước Châu Âu năm 2015.
- Nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên:
+ Do điều kiện sống khắc nghiệt: khô hạn, dịch bệnh
+ Do xung đột, chiến tranh xảy ra thường xuyên
+ Nạn đói hoành hành
- Quan điểm của học sinh về việc nhập cư trái phép
Câu 3.
“Chiến tranh do xung đột sắc tộc nổ ra ở nhiều nước Châu Phi. Cuộc xung đột ở bờ biển Ngà từ năm 2002 đã làm thiệt mạng khoảng 12 nghìn người, buộc gần 1 triệu người phải dờ