Bài giảng Ngữ văn Lớp 12 - Văn bản "Chiếc thuyền ngoài xa" - Trường THPT Trần Văn Lan

 NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG 
CÁC QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM 
ĐÃ VỀ DỰ TIẾT `HỌC HÔM NAY CHIẾC THUYỀN
 NGOÀI XA
 NGUYỄN MINH CHÂU d. Nhân vậtngười đàn bà hàng chài
* Giớithiệu nhân vật
-Hoàncảnh xuấthiện: dưới cái nhìn củanghệ sĩ Phùng, cảnh bạo
 lựcgiađình.
-Têngọi: Người đàn bà, mụ.=> vô danh, đờithường như bao người
 đàn bà vùng biển.
-Tuổi: trạc ngoài 40.
-Ngoại hình: mộtthânhìnhcao lớn, thô kệch; khuôn mặt: rỗ, mệt
 mỏi, tái ngắt; Áo: bạcphếch, rách rưới.
=> gây ấntượng về cuộc đờinhọcnhằn, lam lũ, nghèo khổ, hé
 mở 1 số phận đầybấthạnh d. Nhân vậtngười đàn bà hàng chài
*Số phận nhân vật
-Khichưacógiađình: Xấuxí, muộnchồng
 => Chịu nhiềuthiệt thòi và có một quá khứ không lành lặn
- Khi có chồng: nỗibấthạnh lớnhơn
+Cuộcsống bấp bênh: Cả gia đình chỉ có 1chiếc thuyền.
+Cuộcsống nghèo khổ, nheo nhóc, lạchậu: đẻ quá nhiều
-> nghèo khó quanh năm: trướckia chấmmuối -> vòng luẩn
 quẩn.
+Nỗi đau về thể xác: Bị bạo hành, đánh mắng: 3 ngày 1 trậnnhẹ 5
 ngày 1 trậnnặng, lúc nào thấykhổ là lão xách vợ ra đánh.
+Nỗi đau tinh thần: Cuộcsống bế tắc: Bị chồng đánh mà không
 chống trả hay chạychốn. Chấpnhậnnỗi đau thân phận.
=> Người đàn bà tiêu biểuchocuộcsống củangười nông dân VN
 sau 1975 còn nhiềutămtối, nhiều góc khuất. d. Nhân vậtngười đàn bà hàng chài
*Tâmhồn, tính cách
 Câu hỏithảoluận Kếtquả thảoluận
1. Ở tòa án huyện, Đẩu khuyên Bỏ chồng
người đàn bà điềugì?
2. Em nghĩ gì về lời khuyên đó? Em đồng ý vì nhu thế sẽ giup giảithoatcho
 nguoi đàn bà khỏisự bạohànhcủangười
 chồng
3. Người đàn bà hàng chài phản Chị từ chốivìthàbịđánh đập đitùcònhơnlà
ứng như thế nào trướcnhững lời bỏ chồng
khuyên đó?
4. Qua câu chuyệnvề cuộc đời _nhiềucon
mình, người đàn bà đã đưara-trên thuyềnphảicóngười đàn ông
những lí do nào để không bỏ _thương con
chồng, để thuyếtphục Đẩuvà_nhiềulúccũng cảmthấyhạnh phúc vì đàn
Phùng về việc không bỏ chồng? con được ănno d. Nhân vậtngười đàn bà hàng chài
*Tâmhồn, tính cách
-Nhânhậu, vị tha, giàu đứng hi sinh
+Với con: sống vì con, cho con
Cam tâm tình nguyệnnhận Tìm mọi cách để bảovệ con Trân trọng, chắtchiunhững
đau khổ về mình, bịđánh khỏinhững tổnthương của hạnh phúc nhỏ nhoi trong
đậpnhưng không oán thán: nạnbạohànhgiađình: “Gửi cuộc đời: “Cũng có lúc 
“Ông trời cái khổ” lên rừng mà đánh”, “Chị được ăn no”
 ngồixệpxuống rỗ chằng
 chịt”
⇒Tấtcả niềmvui,nỗibuồn, hạnh phúc hay đau khổđềuvì
 những đứacon->Phẩmchất chung củatấtcả những người
 mẹ VN. Tình yêu con khiếnngườimẹ trở nên vĩđại.
. d. Nhân vậtngười đàn bà hàng chài
*Tâmhồn, tính cách
-Nhânhậu, vị tha, giàu đứchisinh
+Vớichồng: Chị tìm đủ mọi lí do để cảm thông cho hắn
 Hắn đem đếnchochị hạnh phúc Do cuộcsống mưu sinh, do hoàn cảnh
 đượclàmvợ,làmmẹ sống khắc nghiệtnênhắntrở nên độc
 dữ tàn ác.
⇒ Cái nhìn thấuhiểu, cảm thông, chia sẻ.Vìthế chị chấp
 nhậnnhững đòn roi củachồng, sẵnsànghysinhchohắn.
⇒ Tấmlòngvị tha củachịđãhiệnthực hóa ý tưởng củatác
 giả:Trongcuộcsống, con ngườiphảibiếtgắnbóyêu
 thương nhau.
. d. Nhân vậtngười đàn bà hàng chài
*Tâmhồn, tính cách
-Từng trải, thấuhiểulẽđời, giàu lòng tự trọng
+Chị hiểu mình: Bảnthânlàngườixấuxí,ế muộn nên không dám
 đòi hỏi gì ngoài hạnh phúc đượclàmvợ,làmmẹ
 Chị hiểu thiên chứccủangườimẹ là phảisống vì
 con nên chị chịu đựng hy sinh
+Chị hiểungười: Chồng: Trướckia“cục tính đánh đậpvợ”
 Đẩu, Phùng: Ở tòa án huyệnlúcđầuchị khúm
 núm, sợ sệt, yếuthế (van lạy, xưng hô “con –
 quý tòa”)=>ýthức đượcthânphậnnhỏ bé, hèn
 kém của mình, sau “chị -cácchú”(theo kiểu
 bề trên) => Sự thay đổingoạnmục=>Thấu
 hiểulẽđời.
 Thái độ, cách ứng xử củachịởtòa án huyện:
 giảndị nhưng nhân văn=>Tự trọng d. Nhân vậtngười đàn bà hàng chài
*Tâmhồn, tính cách
-Ngườiphụ nữ nghị lực, can đảm, biếtchắtchiuvàtrântrọng hạnh phúc
⇒ Đánh giá:
+Làngườiphụ nữ vấtvả,chịu nhiều đau khổ nhưng tâm hồnvẫnngờilênlấp
lánh. Chị tiêu biểuchongườivợ,ngườimẹ,ngườiphụ nữ VN nhân hậu, bao
dung, thấuhiểulẽđời.
+Viếtvề người đàn bà hàng chài, tác giả thể hiệnkhuynhhướng khám phá
mới: quan tâm đếnsố phậnnhỏ bé, khuấtlấpgiữa đờithường, nâng niu trân
trọng vẻđẹpngườilaođộng – cái mà NguyễnMinhChâugọilà“hạtngọc” ẩn
giấu ở bề sâu. Từđónhàvănnêulênquanniệmnghệ thuật: không thể nhìn con
ngườivàcuộc đờimộtcáchđơngiản, phải đào xớibảnchấtcủahọ vào các
tầng sâu lịch sử.
+Nghệ thuậtxâydựng nhân vậtngười đàn bà hàng chài hiện lên qua cái nhìn
của Phùng – một điểmnhìnsắcsảogiúpkhắchọanhânvậtmộtcáchtoàndiện.
Lựachọnnhững chi tiếtcảm động “khuôn mặtmệtmỏi rỗ chằng chịt” để
khắchọasố phận đầyuẩnkhúc.Đặt nhân vậtvàotìnhhuống nhậnthức, xây
dựng những đốithoại phù hợpvới tính cách nhân vật. e. Quan điểmnghệ thuậtcủaNguyễn Minh Châu
*Nhanđề
-Nghĩacụ thể
-Nghĩatượng trưng
*Bức ảnh cuốitruyện
-Bức ảnh đen trắng
- Ý nghĩa