Bài giảng Ngữ văn Lớp 12 - Văn bản "Đất nước" - Phạm Văn Nhất

 ác bạ
 ừng c n họ
 m c s
 o in
 à h
 h !
C
 TRƯỜNG THPT QUẤT LÂM
 GIÁO VIÊN: PHẠM VĂN NHẤT ĐẤT NƯỚC
(Trích trường ca Mặt đường khát vọng)
 Giáo viên: Phạm Văn Nhất
 2 Đào tạo bài bản
Gia đình trí thức
 Kết hợp trí tuệ 
 + trữ tình, cảm 
 xúc nồng nàn + 
 suy tư sâu lắng Tôi viết chương này trong những ngày mưa triền miên sau tết. Đó là thời kỳ máy bay Mỹ đánh phá 
dữ dội, B52 dội liên tục làm cho mọi thứ tối tăm mù mịt. Tôi ngồi trong hầm và viết, cảm xúc được cộng 
hưởng bởi tiếng bom nổ, bởi khói bom và mưa rừng, có khi viết xong một trận bom làm cho bản thảo bay 
tung tóe, lượm lại trang còn trang mất, lại ngồi viết tiếp. Tôi viết rất nhanh như cảm xúc đã dồn tụ một cách 
mãnh liệt giờ chỉ có việc tuôn chảy ra thôi. Tôi viết về những điều giản dị của chính tôi, về tuổi trẻ và các 
bạn bè đang tranh đấu ở trong thành phố nên nhân vật của tôi là anh và em. Đó là lời đằm thắm của một 
người con trai nói với một người con gái. Chúng tôi mỗi người một số phận khác nhau nhưng đều gắn bó 
trong một số phận chung là số phận đất nước. Đất nước với các nhà thơ khác là của những huyền thoại, 
của những anh hùng nhưng với tôi là của những con người vô danh, của nhân dân. Khi ta lớn lên Đất Nước đã có
 rồi
 Đất Nước có trong những cái
 “ngày xửa ngày xưa ” mẹ
 thường hay kể
 Đất Nước bắt đầu với miếng
 trầu bây giờ bà ăn
 Đất Nước lớn lên khi dân
 mình biết trồng tre mà đánh
 giặc
 Tóc mẹ thì bới sau đầu
 Quan hệ ruột rà: bà, cha mẹ, con cái Cha mẹ thương nhau bằng
 gừng cay muối mặn
 Đất Nước của muôn mặt đời thường Cái kèo, cái cột thành tên
 Đất Nước Hạt gạo phải một nắng hai
Đất Nước của văn hóa, văn học dân gian
 của Nhân sương xay, giã, giần, sàng
 dân
 Đất nước giản dị, gần gũi mà thiêng Đất Nước có từ ngày đó 
 liêng, trường tồn, vĩnh hằng Không gian sinh hoạt
 Không gian gần Đất là nơi anh đến trường
 gũi, riêng tư Nước là nơi em tắm
Đất 
 Không gian riêng tư Đất Nước là nơi ta hò hẹn
Nước Đất Nước là nơi em đánh rơi chiếc 
tồn tại khăn trong nỗi nhớ thầm
trong Đất là nơi “con chim phượng hoàng 
không bay về hòn núi bạc”
gian Núi bạc Nước là nơi “con cá ngư ông móng 
 Không gian nước biển khơi”
 rộng dài
 Biển khơi Thời gian đằng đẵng
 Quá khứ
 Không gian mệnh mông
Đất Nước tồn tại Đất Nước là nơi dân mình đoàn tụ
 Hiện tại
trong thời gian Đất là nơi Chim về
 Nước là nơi Rồng ở
 Tương lai Lạc Long Quân và Âu Cơ
 Đẻ ra đồng bào ta trong bọc trứng
 Lạc Long Quân và Âu Cơ Những ai đã khuát
 => Dòng giống cao quý Những ai bây giờ
Đất Nước tồn tại Yêu nhau và sinh con đẻ cái
trong truyền thuyết Gánh vác phần người đi trước để lại
 Vua Hùng 
 Dặn dò con cháu chuyện mai sau
 => Truyền thống dựng nước và 
 Hàng năm ăn đâu làm đâu
 giữ nước oai hùng
 Cũng biết cúi đầu nhớ ngày giỗ Tổ Trong anh và em hôm nay
 Đều có một phần Đất Nước
 Hài hòa trong Khi hai đứa cầm tay
 tình yêu đôi lứa Đất Nước trong chúng mình hài hòa nồng 
 Đất Nước có thắm
 trong anh và em { Lớn lao trong tình Khi chúng ta cầm tay mọi người
 yêu cộng đồng
Đất Nước Đất nước vẹn tròn, to lớn
tồn tại Mai này con ta lớn lên
trong mỗi Con sẽ mang đất nước đi xa
chúng ta Đến những tháng ngày mơ mộng
 Em ơi em Đất Nước là máu xương của 
 Phải biết gắn bó
 mình
 Đất Nước có 
 Phải biết san sẻ Phải biết gắn bó san sẻ
 trong máu thịt {
 Phải biết hóa thân Phải biết hóa thân cho dáng hình xứ sở
 Làm nên Đất Nước muôn đời Phần II
 Tư tưởng ĐN của 
 Nhân dân
 ND làm nên vẻ ND làm nên Nhân dân kiến 
 đẹp của danh trang sử hào tạo, gìn giữ văn 
lam thắng cảnh hùng của dân tộc hóa dân tộc
 10