Câu hỏi hướng dẫn tìm hiểu Ngữ văn Lớp 11 - Văn bản "Vội vàng" và "Tràng giang"

 CÂU HỎI HƯỚNG DẪN TÌM HIỂU BÀI HỌC “VỘI VÀNG” CỦA XUÂN DIỆU
Câu 1: Dựa vào phần Tiểu dẫn trong SGK, hãy trình bày những hiểu biết của em về nhà thơ Xuân 
Diệu (trên mấy nét lớn: tiểu sử, quê quán, cuộc đời, con người, sự nghiệp sáng tác) và xuất xứ bài thơ 
Vội vàng?
Câu 2: Đọc bài thơ, hãy tìm bố cục của văn bản? Bài thơ có mối quan hệ như thế nào?
Câu 3: Cảm xúc của tác giả được thể hiện trong bốn câu thơ đầu như thế nào? Tác giả đã sử dụng biện 
pháp nghệ thuật nào để diễn tả cảm xúc ấy? Nêu tác dụng?
Câu 4: Dưới con mắt của Xuân Diệu, thiên nhiên, sự sống quen thuộc được tác giả cảm nhận và diễn 
tả bằng những hình ảnh, chi tiết nào? Hãy vẽ lại bức tranh đó bằng ngôn từ. Những biện pháp nghệ 
thuật nào được tác giả sử dụng để diễn tả bức tranh đó? Em có nhận xét gì về điểm nhìn của thi nhân 
trước bức tranh thiên nhiên?
Câu 5: Tình yêu thiên nhiên, cuộc sống đã khơi nguồn cho những quan niệm thẩm mĩ mới mẻ và 
sáng tạo nghệ thuật độc đáo như thế nào ở Xuân Diệu? (VD: Vội vàng đã thể hiện quan niệm mới về 
cái đẹp, về thời gian, về tuổi trẻ, hạnh phúc ; Vội vàng cũng thể hiện những sáng tạo nghệ thuật độc 
đáo của Xuân Diệu, như “tuần tháng mật”, “Tháng giêng ngon như một cặp môi gần”, Hãy chỉ ra 
những điểm mới ấy như thế nào? So sánh với thơ ca trung đại?)
Câu 6: Do đâu mà thi sĩ có được những nhận thức mới mẻ ấy? (Xem lại bài Khái quát Văn học Việt 
Nam từ đầu thế kỉ XX đến Cách mạng tháng 8 -1945, phần Xu hướng văn học lãng mạn để lí giải).
Câu 7: Những nhận thức mới mẻ ấy đã chi phối tâm trạng của nhà thơ như thế nào? Tại sao tác giả lại 
có hai tâm trạng đối lập nhau?
Câu 8: Trong Vội vàng, thi sĩ đã làm gì để chiến thắng thời gian? Khát vọng sống ấy của hồn thơ Xuân 
Diệu đã hóa thân như thế nào vào hình tượng nghệ thuật? Hãy phân tích? (Chú ý phân tích: các biện 
pháp nghệ thuật; các yếu tố hình ảnh, ngôn từ, nhịp điệu, cảm xúc trong đoạn thơ cuối).
Câu 9: Câu hỏi dành cho phần Tổng kết:
Xuân Diệu được đánh giá là “nhà thơ mới nhất trong những nhà thơ mới”. Em hãy chỉ ra những điểm 
“mới nhất” đó trong bài thơ Vội vàng? (Gợi ý: đánh giá những điểm mới mẻ về nội dung và hình thức 
nghệ thuật của bài thơ? Xem đặc điểm thơ Xuân Diệu phần Tiểu dẫn). CÂU HỎI HƯỚNG DẪN TÌM HIỂU BÀI HỌC “TRÀNG GIANG” CỦA HUY CẬN
Câu 1: Dựa vào phần Tiểu dẫn trong SGK, hãy trình bày những hiểu biết của em về nhà thơ Huy Cận 
(trên mấy nét lớn: tiểu sử, quê quán, cuộc đời, con người, sự nghiệp sáng tác) và xuất xứ bài thơ Tràng 
giang?
Câu 2: Hai chữ Tràng giang gợi lên trước mắt em một không gian như thế nào? Giải thích ý nghĩa của 
từ Tràng giang? Tại sao tác giả không dùng Trường giang mà lại dùng Tràng giang?
Câu 3: Đọc lời đề từ của bài thơ, tìm những từ ngữ chỉ không gian trong câu thơ đề từ? Sự liên kết hai 
tầng không gian trời rộng – sông dài tạo cho em ấn tượng gì?
Câu 4: Trong bài thơ Tràng giang, cái mênh mông của không gian được đặc tả trong câu thơ nào? 
Trình bày cảm nhận của em về câu thơ ấy?
Câu 5: Liên hệ với bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá”, hãy nhận xét: thơ Huy Cận thường có xu hướng 
vươn tới chiếm lĩnh những không gian như thế nào?
Câu 6: Trong mỗi khổ thơ, thiên nhiên Tràng giang được miêu tả bằng những hình ảnh, chi tiết nào? 
Phác họa bức tranh thiên nhiên mà khổ thơ gợi ra trước mắt em? (VD: Khổ 1: - Dòng sông mênh mông 
rộng lớn, những con sóng nối nhau chạy tới chân trời ). Tìm mối tương quan giữa những hình ảnh, 
chi tiết ấy với không gian nghệ thuật của tác phẩm?
Câu 7: Có người cho rằng bức tranh thiên nhiên trong Tràng giang hoang sơ, cổ kính, đậm màu sắc 
Đường thi. Có người lại cảm nhận thiên nhiên ở đây bình dị, thân thuộc, chứa đựng linh hồn của 
làng quê, sông nước Việt Nam. Ý kiến của em?
Câu 8: Những hình ảnh: cành củi khô, hàng bèo dạt, cánh chim nghiêng có đơn thuần là thiên nhiên 
ngoại cảnh không? Âm hưởng, cảm xúc bao trùm toàn bộ bài thơ là gì?
Câu 9: Sắc thái nỗi buồn trong mỗi khổ thơ khác nhau như thế nào? Chọn và phân tích hình ảnh, đối 
tượng trong mỗi khổ thơ?
Câu 10: Câu hỏi trắc nghiệm:
Nỗi buồn, sự u sầu, xa vắng trong Tràng giang bắt nguồn từ đâu?
 A. Từ cái cao rộng, hoang vắng của thiên nhiên.
 B. Có sẵn trong tâm hồn tác giả, lan tỏa ra cảnh vật.
 C. Được gợi ý từ những áng thơ Đường.
 D. Từ bối cảnh buồn bã, tăm tối của đất nước lúc bấy giờ. Câu 11: Câu hỏi dành cho phần Tổng kết:
Nêu chủ đề của bài thơ? Tại sao nói Tràng giang là bài thơ “rất Huy Cận” (Gợi ý: Tính chất Huy Cận 
được thể hiện ở những đặc điểm nào? Xem đặc điểm thơ Huy Cận phần Tiểu dẫn).