Giáo án Ngữ văn Lớp 7 Học kì II

 Tổ chức các hoạt động học tập
 1. Hoạt động khởi động
* ổn định tổ chức
 * Kiểm tra bài cũ
* Tổ chức khởi động
	- Gv chiếu một số hình ảnh về các hiện tượng thiên nhiên, lao động sản xuất.
	? Tìm một số từ ngữ, cụm từ để diễn đạt các hình ảnh trên?
	- gv giới thiệu bài
2. Hoạt động hình thành kiến thức mới.
Hoạt động của thày và trò
Nội dung cần đạt
HĐ 1: Đọc và tìm hiểu chung
+PP: vấn đáp- gợi mở, thuyết trình
+KT: hỏi và trả lời
- NL: Tự học, giải quyết vấn đề, tư duy sáng tạo, hợp tác, giao tiếp
? Em sẽ đọc tục ngữ với giọng đọc ntn ?
gv hướng dẫn, đọc mẫu và hs đọc
Gv hướng dẫn hs tìm hiểu 1 số chú thích
GV cho hs sử dụng KT hỏi và trả lời để tìm hiểu 
? Thế nào là tục ngữ?
? Có thể chia 8 câu tục ngữ trong bài làm mấy nhóm?
? Mỗi nhóm gồm những câu nào? 
?Khái quát nội dung những câu tục ngữ đó?
I- Đọc và tìm hiểu chung
*Đọc:
* Chú thích:
(sgk)
* K/n tục ngữ: (sgk) 
* 2 nhóm. Mỗi nhóm gồm 4 câu.
+Từ câu 1 đến 4 : Những câu tục ngữ về thiên nhiên.
+Từ câu 5 đến 8 : Những câu tục ngữ về lao động sản xuất.
HĐ 2: Phân tích
+PP: vấn đáp- gợi mở, thuyết trình, dạy học nhóm.
+KT: thảo luận, động não
- NL: Tự học, giải quyết vấn đề, tư duy sáng tạo, hợp tác, giao tiếp
? Câu tục ngữ nói gì?
? Câu tục ngữ có nghĩa gì?
? Đặc sắc về nghệ thuật của câu tục ngữ? Tác dụng?
(gv : lấy giấc ngủ để đo thời gian của đêm và tiếng cười đo thời gian ngày tháng 10)
? Vậy bài học rút ra từ câu tục ngữ này là gì?
(gv tích đời sống: thời gian học mùa hè và mùa đông của chúng ta cũng thay đổi)
- GV cho thảo luận cặp đôi
? Em hiểu nghĩa câu tục ngữ trên là gì?
? Cách viết câu tục ngữ trên có gì đặc biệt?
? Câu tục ngữ trên cho ta kinh nghiệm gì về thời tiết?
Đại diện hs trình bày, bổ sung, gv hoàn chỉnh kiến thức, mở rộng: Chuồn chuồn..râm
?Nghĩa câu tục ngữ trên là gì?
?Giải thích nghĩa của từ “ráng”?
? Nhận xét hình thức của câu tục ngữ?
? Kinh nghiệm nào được rút ra từ câu tục ngữ?
(gv: Ngày nay khoa học đã cho phép con người dự báo khá...iúp nh/d lao động sản xuất ntn?
?Câu tục ngữ khẳng định điều gì?
? Câu tục ngữ giúp nh/d ntn trong quá trình trồng lúa?
(gv mở rộng: Người đẹp..phân)
Một lượt tát, một bát cơm
- Người đẹp vì lụa, lúa tốt vì phân
- Hòn đất nỏ bằng giỏ phân
- Tốt lúa, tốt má, tốt mạ, tốt giống 
? Câu tục ngữ khẳng định điều gì?
?Câu tục ngữ giúp nh/d rút ra kinh nghiệm gì trong lao động sx?
GV mở rộng 1 số câu tục ngữ nói lên tầm quan trọng của thời vụ và sự chuyên cần, thành thạo: Mồng tám tháng tám không mưa
- Bỏ cả cày bừa mà nhổ lúa đi
- Một lượt cỏ thêm giỏ thóc 
(Gv - hs liên hê tại địa phương)
II- Phân tích
1) Những câu tục ngữ về thiên nhiên
Câu 1:
- Tháng năm đêm ngắn, tháng 10 ngày ngắn.
- T.5: mùa hạ-> đêm ngắn, ngày dài
- T.10:mùa đông-> đêm dài ngày ngắn
+ Sử dụng phép đối, cách nói quá
-> Làm nổi bật sự trái ngược tính chất giữa ngày và đêm giữa màu hạ và mùa đông, gây ấn tượng, dễ nhớ.
=> Bài học về cách sử dụng thời gian trong c/s sao cho hợp lí giữa các mùa để chủ động trong công việc và đi lại
Câu 2:
- Trời mà nhiều sao thì nắng, ít sao thì mưa
- Hai vế đối nhau, cách nói vần, dễ nhớ
-> Giúp con người có ý thức biết nhìn sao để dự báo thời tiết, sắp xếp công việc
Câu 3:
- Trên trời mà xuất hiện ráng có sắc vàng màu mỡ là sắp có bão
- Ráng: Đám mây màu vàng do ánh mặt trời chiếu vào
- Hình thức ngắn gọn, dễ nhớ.
=> Kinh nghiệm dự báo bão-> Có ý thức chủ động giữ gìn nhà cửa hoa màu
Câu 4:
- Kiến bò vào tháng 7 sắp có lụt-> lo lắng
- Kiến là loài côn trùng nhạy cảm với thời tiết, khí hậu
=> Giúp nh/d có ý thức dự đoán lũ lụt để chủ động phòng chống lũ lụt sau tháng 7
2) Những câu tục ngữ về lao động sản xuất
Câu 5:
- Đất coi và quý như vàng
- Vì đem lại lợi ích to lớn cho con người(trồng trọt, xây dựng nhà ở, các công trình công cộng, nhà máy xí nghiệp..)
- Hình thức ngắn gọn, 2 vế đối nhau
=> Có ý thức bảo vệ, giữ gìn và sử dụng đúng mục đích đất đai, ra sức chăm bón đồng ruộng, phê phán hiện tượng...iàu hình ảnh.
2) Nội dung:
- Ghi nhớ sgk/
 3. Hoạt động luyện tập: 
- Em hiểu gì về tục ngữ?
- Tục ngữ khác ca dao ở điểm gì?
4. Hoạt động vận dụng:
? Em thấy các câu tục ngữ đã học có câu nào có thể áp dụng vào thực tế ở địa phương em? Đọc thêm những câu tục ngữ mà em biết nói về thiên nhiên và lđ sx?
5. Hoạt động tìm tòi mở rộng
- Sưu tầm thêm tục ngữ nói về thiên nhiêm và lao động sx
- Chuẩn bị : Chương trình địa phương phần văn và tập làm văn
 Y/c: Đọc SGK và sưu tầm những câu ca dao dân ca, tục ngữ lưu hành ở địa phương
GV kí hợp đồng phần III. Hưng Yên, quê hương của điệu hát trống quân độc đáo
 Để hs tìm hiểu và chuẩn bị
? HY là quê hương của những điệu hát nào?
? Tại sao nói hát trống quân ở HY là lối hát độc đáo ? ( nội dung? Hình thức? )
( hs nên trình bày trên sơ đồ tư duy)
==========================
Ngày soạn: 4/01 	Ngày dạy: 11/01 
	Tiết 79- bài 18
CHƯƠNG TRÌNH ĐỊA PHƯƠNG (PHẦN VĂN – TLV)
TÌM HIỂU, SƯU TẦM TỤC NGỮ, CA DAO HƯNG YÊN
KHÁI QUÁT VỀ TỤC NGỮ, CA DAO HƯNG YÊN
I/ Mục tiêu cần đạt: 
1. Kiến thức: 
- Hs biết được những giá trị về nội dung, hình thức, tác dụng của tục ngữ, ca dao dân ca Hưng Yên. 
- Thấy được nét độc đáo trong điệu hát trống quân HY.
2. Kĩ năng: 
- Sưu tầm, sắp xếp tục ngữ, ca dao theo trật tự ABC
3. Thái độ: 
- Tăng thêm lòng yêu quý con người, quê hương và văn học dân gian địa phương.
4. Năng lực, phẩm chất: 
- Tự học, giải quyết vấn đề, tư duy sáng tạo, tự quản lí, hợp tác, giao tiếp, cảm thụ
- Phẩm chất: sống yêu thương, trách nhiệm,trung thực, tự tin, sống tự chủ, tự lập.
II- Chuẩn bị:
Thầy:- bài giảng 
2. Trò:- Đọc và soạn kĩ bài( trả lời các câu hỏi trong sgk địa phương Hưng Yên)
III. Các phương pháp và kĩ thuật dạy học:
- PPDH: đặt và giải quyết vấn đề, dạy học nhóm, giảng bình, vấn đáp, gợi mởbình giảng,dạy học hợp đồng.
- KTDH: Thảo luận, động não, chia nhóm, đặt câu hỏi, trình bày 1 phút
IV. Tổ chức các hoạt động học tập
 1. Hoạt động khởi động
* ổn định tổ chức
 * Kiểm tra bài