Giáo án Ngữ văn Lớp 8 (Học kì I) - Năm học 2018-2019

thành công khi ghi lại những kỉ niệm đó. Trong số đó không thể không kể đến truyện ngắn"Tôi đi học"của Thanh Tịnh. 
*HOẠT ĐỘNG 2 : ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN
- GV nêu yêu cầu đọc, đọc mẫu.
 - Gọi 2 HS đọc tiếp, nhận xét cách đọc của HS.
- HS tóm tắt văn bản.
- HS đọc chú thích SGK/8.
- GV nhấn mạnh 1 số điểm về tác giả, tác phẩm? Có thể cho xem chân dung tác giả.
-Đọc và giải thích 1 số từ khó ?
- Văn bản được viết theo thể loại nào?
- Nêu bố cục văn bản?
- Những kỉ niệm được diễn tả theo trình tự nào?
- Những gì đã gợi lên trong lòng nhân vật “tôi” kỉ niệm về buổi tựu trường đầu tiên?
- Trình tự diễn tả tâm trạng, cảm giác của nhân vật “tôi”?
- Tâm trạng nhân vật tôi khi nhớ lại kỉ niệm cũ như thế nào ?
- Đọc đoạn đầu. 
- Tìm các chi tiết miêu tả cử chỉ, hành động, tâm trạng của nhân vật tôi trên đường tới trường?
 - Những chi tiết trên đã nói lên điều gì? 
I. ĐỌC- TÌM HIỂU CHUNG VĂN BẢN:
1. Đọc, tóm tắt:
- Giọng chậm, dịu, hơi buồn. 
- Chú ý ngữ điệu các nhân vật .
2.Tìm hiểu chú thích:
 a-Tác giả -Tác phẩm : 
- Thanh Tịnh (1911-1988 ) quê ở Huế. Dạy học, viết báo, làm văn, là tác giả nhiều tập thơ và truyện ngắn (Quê Mẹ).
- Sáng tác đậm chất trữ tình, vẻ đẹp đằm thắm, nhẹ nhàng mà sâu lắng.
 - "Tôi đi học" in trong tập “Quê Mẹ” - xuất bản năm 1941.
b- Từ khó: SGK
3. Thể loại - Bố cục:
* Thể loại: 
 Truyện ngắn.
* Bố cục : 3 phần: 
- P1: Từ đầu -> ngọn núi: Cảm nhận của “tôi” trên đường tới trường. 
- P2: tiếp -> chút nào hết: Cảm nhận của “tôi” lúc ở sân trường.
- P3 còn lại: Cảm nhận của “tôi” trong lớp học.
II- ĐỌC- TÌM HIỂU NỘI DUNG VĂN BẢN:
1-Trình tự diễn tả những kỷ niệm:
-Từ hiện tại mà nhớ về dĩ vãng: 
+ Biến chuyển của đất trời lúc cuối thu.
+ Hình ảnh mấy em nhỏ rụt rè núp dưới nón mẹ lần đầu tiên đến trường.
->Gợi cho nhân vật “tôi” nhớ lại những kỷ niệm trong sáng của ngày đầu tên đi học.
- Trình tự diễn tả tâm trạng, cảm giác của nhân vật: 
+Trên đường tới trường.
+Lúc ở sân trường.
+Lúc ngồi vào chỗ và đón .........................................
Ngày soạn: 18 / 8
Ngày giảng: / 8
	 TIẾT 2 : TÔI ĐI HỌC (TIẾP)
 (Thanh Tịnh)
A- MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: 
- Tiếp tục giúp học sinh cảm nhận được tâm trạng, cảm giác của nhân vật "tôi" trong buổi tựu trường đầu tiên trong một đoạn trích truyện có sử dụng kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm.
- Hiêủ nghệ thuật miêu tả tâm lí trẻ thơ ở tuổi đến trường qua ngòi bút Thanh Tịnh.
- Rèn khả năng đọc diễn cảm văn bản; Trình bày được những suy nghĩ và tình cảm về một sự việc trong đời sống của bản thân.
B- CHUẨN BỊ: 	
- GV: SGK, SGV, giáo án, tư liệu.
- HS: SGK, phiếu học tập.
C- TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC:
*HOẠT ĐỘNG1: KHỞI ĐỘNG. 
1- Tổ chức :
8A:.................................
8D:.................................
2- Kiểm tra :
Phân tích tâm trạng, cảm xúc nhân vật “tôi” trên đường tới trường ?
3- Giới thiệu bài: 
 Trong dòng hồi tưởng của tác giả, những kỉ niệm trong sáng của buổi đầu đi học, không chỉ là những cảm nhận trên con đường tới trường mà còn là tâm trạng, cảm xúc lúc ở sân trường, khi ngồi vào chỗ và đón nhận tiết học đầu tiên như thế nào? Thái độ và cử chỉ của mọi người đối với mình ra sao? Chúng ta tiếp tục tìm hiểu văn bản.
*HOẠT ĐỘNG 2: ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN:
-Cảnh trước sân trường làng Mĩ Lí lưu lại trong tâm trí tác giả có gì nổi bật?
-
Cảm nhận của nhân vật "Tôi" về ngôi trường như thế nào?
(Vẫn ngôi trường ấy nhưng có sự thay đổi, thay đổi như thế nào?)
-Đứng trước cảnh ngôi trường ấy, tâm trạng nhân vật tôi ra sao?
Khi xếp hàng và nghe ông đốc gọi tên, tâm trạng nhân vật biểu hiện như thế nào? 
- Vì sao "tôi" bất giác gục đầu vào lòng mẹ nức nở khóc? 
( Bước vào lớp học là bước vào thế giới riêng, phải tự mình làm lấy tất cả, không có mẹ bên cạnh như ở nhà )
-Phân tích ý nghĩa hình ảnh so sánh: Họ như con chim con...e sợ” và các từ láy (ngập ngừng, rụt rè, lúng túng, run run)? 
- HS đọc đoạn cuối cùng ? 
-Tâm trạng và cảm giác nhân vật"tôi" khi bước vào chỗ ngồi như thế nào? 
-Hình ản...ình chơ vơ, run run theo nhịp bước.
+ Khi nghe ông đốc đọc tên: thấy quả tim như ngừng đập, giật mình, lúng túng .
+ Thấy bạn khóc, dúi đầu vào lòng mẹ nức nở khóc theo, chưa bao giờ thấy xa mẹ như lần này.
 ->Hình ảnh so sánh, các từ láy diễn tả sinh động tâm trạng bỡ ngỡ, rụt rè, lo sợ của nhân vật “tôi” lúc ở sân trường. Cảm thấy mình bé nhỏ, lạ lẫm, chơ vơ như bước vào một thế giới khác. 
c-Khi ngồi vào chỗ và đón nhận tiết học đầu tiên:
- Thấy mùi hương lạ xông lên.
- Trông hình gì cũng lạ và hay hay.
- Lạm nhận chỗ ngồi là vật riêng của mình.
- Thấy quyến luyến người bạn ngồi bên.
-> Vừa ngỡ ngàng vừa tự tin, nhân vật tôi nghiêm trang bước vào giờ học đầu tiên. 
 - Hình ảnh con chim non...® Gợi nỗi nhớ tiếc những ngày trẻ thơ chơi bời tự do đã
chấm dứt để bước vào một giai đoạn mới trong cuộc đời giai đoạn làm học sinh, tập làm người lớn. 
- Cách kết thúc tự nhiên, bất ngờ bằng dòng chữ : "Tôi đi học "
 +Vừa khép lại bài văn 
 +Vừa mở ra một thế giới mới, bầu trời mới, một không gian, thời gian, tâm trạng, tình cảm mới, một giai đoạn mới trong cuộc đời đứa trẻ . 
- Dòng chữ thể hiện chủ đề của truyện ngắn. 
3-Thái độ, cử chỉ của người lớn đối với các em bé lần đầu tiên đi học:
 - Các phụ huynh: chuẩn bị chu đáo cho con em, đều trân trọng tham dự buổi lễ, lo lắng, hồi hộp cùng con em mình.
- Ông đốc là hình ảnh một người thầy, một người lãnh đạo từ tốn, bao dung.
- Thầy giáo trẻ vui tính, giàu tình yêu thương.
-> Qua các hình ảnh về người lớn, chúng ta nhận ra trách nhiệm, tấm lòng của gia đình, nhà trường đối với thể hệ trẻ. Đó là một môi trường giáo dục ấm áp, là nguồn nuôi dưỡng các em trưởng thành. 
III-TỔNG KẾT- GHI NHỚ : 
1-Nghệ thuật : 
- Truyện được bố cục theo dòng hồi tưởng, cảm nghĩ của nhân vật tôi.
- Kết hợp hài hoà giữa kể, miêu tả với bộc lộ tâm trạng, cảm xúc.
2-Nội dung : 
- Tâm trạng, cảm xúc của nhân vật “tôi”lần đầu tiên đi học.
Ghi nhớ / 9
IV. LUYỆN TẬP 
1- Bài tập 1/SGK 9:
- Vui vẻ, háo hức.
- Trang