Giáo án Vật lí Lớp 9 - Tiết 49: Chủ đề Thấu kính phân kỳ - Năm học 2017-2018
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức, kĩ năng, thái độ
a) Kiến thức:
- Nhận dạng được, thấu kính phân kì. Phân biệt được thấu kính hội tụ và thấu kính phân kì.
- Nêu được trục chính, quang tâm, tiêu điểm, tiêu cự của thấu kính phân kì.
Mô tả được sự khúc xạ của các tia sáng đặc biệt (tia tới quang tâm, tia song song với trục chính và tia có phương đi qua tiêu điểm) qua hai loại thấu kính.
b) Kỹ năng: Vận dụng kiến thức đã học để giải các bài tập đơn giản về thấu kính hội tụ và giải thích một vài hiện tượng thường gặp và ứng dụng của nó trong thực tế.
- Rèn kĩ năng tiến hành thí nghiệm, hoạt động nhóm.
- Từ đó rút ra được đặc điểm của thấu kính phân kì.
- Rèn được kĩ năng vẽ hình.
c) Thái độ:
- Nghiêm túc, cẩn thận, yêu thích môn học.
- Có tác phong của nhà khoa học.
2. Năng lực định hướng hình thành và phát triển cho học sinh
- Năng lực giải quyết vấn đề thông qua đặt câu hỏi khác nhau về một hiện tượng (chiếu chùm sáng song song qua 2 loại thấu kinh); tóm tắt những thông tin liên quan từ nhiều nguồn khác nhau (từ các thí nghiệm); xác định và làm rõ thông tin, ý tưởng mới từ thí nghiệm.
- Năng lực tự học, đọc hiểu và giải quyết vấn đề theo giải pháp đã lựa chọn thông qua việc tự nghiên cứu SGK và vận dụng kiến thức vẽ đường truyền của tia sáng qua thấu kính.
- Năng lực hợp tác nhóm: làm thí nghiệm, trao đổi thảo luận, trình bày kết quả thí nghiệm.
- Năng lực quan sát, trình bày và trao đổi thông tin: hoàn thành các thông tin trong bảng kết quả.
- Năng lực thực hành thí nghiệm: các thao tác và an toàn thí nghiệm.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Giáo án Vật lí Lớp 9 - Tiết 49: Chủ đề Thấu kính phân kỳ - Năm học 2017-2018
song song qua 2 loại thấu kinh); tóm tắt những thông tin liên quan từ nhiều nguồn khác nhau (từ các thí nghiệm); xác định và làm rõ thông tin, ý tưởng mới từ thí nghiệm. - Năng lực tự học, đọc hiểu và giải quyết vấn đề theo giải pháp đã lựa chọn thông qua việc tự nghiên cứu SGK và vận dụng kiến thức vẽ đường truyền của tia sáng qua thấu kính. - Năng lực hợp tác nhóm: làm thí nghiệm, trao đổi thảo luận, trình bày kết quả thí nghiệm. - Năng lực quan sát, trình bày và trao đổi thông tin: hoàn thành các thông tin trong bảng kết quả. - Năng lực thực hành thí nghiệm: các thao tác và an toàn thí nghiệm. II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên a) Thí nghiệm như hình 42.2 và 44.1 SGK. b) Tranh ảnh về một số loại thấu kính và một số thấu kính. 2. Học sinh - SGK, vở ghi bài, giấy nháp... - Mỗi nhóm hoặc nhiều nhóm 01 bộ thí nghiệm (tùy theo điều kiện của nhà trường). III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH 1. Hướng dẫn chung Từ việc yêu cầu học sinh quan sát (qua video) để mô tả lại hoặc thực hiện một thí nghiệm về sự truyền ánh sáng qua thấu kính tạo được vấn đề cần giải quyết trong bài học. Trên cơ sở đó xác định đường truyền của các tia sáng đặc biệt, nhận biết được 2 loại thấu kính, nghiên cứu SGK làm rõ khái niệm trục chính, quang tâm, tiêu điểm, tiêu cự của các thấu kính Giao cho học sinh vận dụng kiến thức nói trên để làm một số bài tập đơn giản về vẽ đường truyền của tia sáng qua thấu kính, phân biệt được 2 loại thấu kính. Mỗi nội dung được thiết kế gồm có: Khởi động – Hình thành kiến thức- Luyện tập. Phần Vận dụng và Tìm tòi mở rộng được GV giao cho học sinh tự tìm hiểu ở nhà. Có thể mô tả chuỗi hoạt động học và dự kiến thời gian như sau: Các bước Hoạt động Tên hoạt động Thời lượng dự kiến Khởi động Hoạt động 1 Tạo tình huống vấn đề về 2 loại thấu kính. 5 phút Hình thành kiến thức Hoạt động 2 Thí nghiệm chiếu chùm sáng // qua 2 loại thấu kính, hình dạng của chúng 40 phút Hoạt động 3 Các khái niệm trục chính, quang tâm, tiêu điểm, tiêu cự 25 ...ành thí nghiệm kiểm chứng giả thuyết Bước 3. Thu thập, phân tích kết quả Bước 4. Báo cáo kết quả a) Thấu kính hội tụ:. b) Thấu kính phân kì.. 2. Hình dạng GV: Chiếu hình ảnh một số thấu kính hoặc sử dụng thấu kính của các nhóm. So sánh độ dày giữa phần rìa và phần giữa? a) Thấu kính hội tụ:. b) Thấu kính phân kì.. II. Các khái niệm. GV tổ chức cho HS tìm hiểu SGK làm rõ các khái niệm bằng cách trả lời câu hỏi trục chính là gì? quang tâm là gì? tiêu điểm là gì? tiêu cự là gì? của hai loại thấu kính? Các tia sáng tới đặc biệt? Học sinh hoàn thành các đơn vị kiến thức và báo cáo trước lớp -> nhận xét -> GV chốt vấn đề. Yêu cầu so sánh TKHT và TKPK Thấu kính hội tụ Thấu kính phân kì Trục chính Quang tâm Tiêu điểm Tiêu cự GV: So sánh đặc điểm của hai loại thấu kính? * Giống: * Khác: C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP, VẬN DỤNG - Làm câu hỏi C7 SGK tr115 và câu hỏi C7 SGK Tr 121. - Trả lời vấn đề đặt ra phần khởi động. - Kể một vài ứng dụng khác trong thực tế. D. HOẠT ĐỘNG MỞ RỘNG - Tìm hiểu thông tin trên sách, báo, mạng Internet cách làm một thấu kính đơn giản? - Cách chế tạo một ống nhòm, kính thiên văn PHẦN BỔ SUNG VÀ RÚT KINH NGHIỆM: --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- --------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Khánh Dương ngày .........tháng........năm.............
File đính kèm:
- giao_an_vat_li_lop_9_tiet_49_chu_de_thau_kinh_phan_ky_nam_ho.doc