Ôn tập đọc hiểu Ngữ văn Lớp 12 - Trường THPT Trực Ninh

 ÔN TẬP ĐỌC HIỂU MÔN VĂN 12
 Đọc các văn bản sau và trả lời câu hỏi:
 Văn bản 1
 Tiếng súng đã vang trên bầu trời biên giới
 Gọi toàn dân ta vào cuộc chiến đấu mới.
 Quân xâm lược bành trướng dã man
 Đã dày xéo mảnh đất tiền phương.
 Lửa đã cháy và máu đã đổ, trên khắp dải biên cương.
 Đất nước của ngàn chiến công,
 Vẫn sục sôi khí thế hào hùng
 Những Chi Lăng, Bạch Đằng, Đống Đa 
 Đang gọi tiếp thêm những bản hùng ca!
 Việt Nam! Ôi nước Việt yêu thương!
 Lịch sử đã trao cho Người một sứ mạng thiêng liêng
 Mang trên mình còn lắm vết thương.
 Người vẫn hiên ngang ra chiến trường.
 Vì một lẽ sống cao đẹp cho mọi người
 Độc lập -Tự do.
 (Phạm Tuyên, Chiến đấu vì độc lập tự do )
 Ghi chú: Bài hát ra đời chỉ sau một đêm ngay sau khi Trung Quốc bất ngờ 
nổ súng tấn công trên toàn tuyến biên giới Phía Bắc nước ta (17-02-1979).
 Thực hiện các yêu cầu sau:
 Câu 1. Chỉ ra phương thức biểu đạt chính trong bài thơ.
 Câu 2. Chữ Người trong văn bản: Lịch sử đã trao cho Người một sứ mạng 
thiêng liêng tại sao được viết hoa?
 Câu 3. Chỉ ra và nêu tác dụng biện pháp tu từ trong hai câu sau:
 Những Chi Lăng, Bạch Đằng, Đống Đa 
 Đang gọi tiếp thêm những bản hùng ca!
 Câu 4. Anh/ Chị tâm đắc nhất thông điệp gì được rút ra từ văn bản trên? 
Nêu lí do tại sao chọn thông điệp đó.
 Nghị luận xã hội: Hãy viết 01 đoạn văn (khoảng 200 chữ) để bày tỏ suy 
nghĩ về ý nghĩa sống đẹp của tuổi trẻ được gợi ở phần Đọc hiểu.
 Văn bản 2
 Làm thế nào để hiểu được chính mình là câu hỏi lớn của nhiều người trẻ. 
Người không trẻ chưa hẳn đã hiểu chính mình, nhưng họ hiểu khi đã ngừng đặt 
câu hỏi.
 Hiểu được bản thân là điều đầu tiên để phát triển, để từ đó làm việc mình 
thích và có một cuộc đời như mơ ước Việc này không phải một sớm một chiều có thể xong được. Tôi chưa thấy ai một sáng thức dậy bỗng nhận ra rằng bây giờ 
mình đã hiểu mình là ai.
 Mỗi người trong chúng ta là một cá thể khác biệt. Ai cũng có thế mạnh, sở 
trường. Điều quan trọng là mình hiểu được mình, biết được điểm mạnh, điểm 
yếu của mình, biết được mình thích gì, muốn gì, mình phù hợp với cái gì để từ 
đó mài giũa bản thân theo nó.
 Để bắt đầu tìm hiểu chính mình, điều cần làm là ngừng so sánh mình với 
người khác, ngừng suy nghĩ tiêu cực về bản thân, học cách lắng nghe và yêu 
thương chính mình.
 Muốn khám phá bản thân có thể dựa vào bên ngoài và bên trong .
 Về bên ngoài, nếu hoàn toàn mù mờ về bản thân thì bạn có thể bắt đầu 
bằng những thứ cơ bản: các trắc nghiệm tính cách 
 Một cách khác để hiểu bản thân hơn là hỏi. Đặt ra những câu hỏi cho 
những người xung quanh mình, gia đình, bạn bè, đồng nghiệp thân thiết, người 
yêu những người bạn nghĩ rằng họ hiểu bạn.
 Cách tiếp theo để tìm hiểu bản thân là thay vì hỏi người bên ngoài thì tự 
hỏi chính mình. Dành thời gian yên tĩnh một mình để nhìn vào bên trong, hồi 
tưởng quá khứ, tìm hiểu những giá trị cốt lõi của bản thân mình.
 (Trích Tuổi trẻ đáng giá bao nhiêu- Roise Nguyễn, NXB Hội nhà văn, 2016)
 Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản.
 Câu 2: Theo tác giả, việc hiểu được bản thân là khó hay dễ? Điều đó có ý 
nghĩa quan trọng như thế nào?
 Câu 3: Anh/chị hiểu như thế nào về ý kiến: Mỗi người trong chúng ta là 
một cá thể khác biệt.
 Câu 4: Anh/chị có đồng tình với quan điểm của tác giả: để tìm hiểu bản 
thân là thay vì hỏi người bên ngoài thì tự hỏi chính mình? Vì sao?
 Nghị luận xã hội: Từ nội dung văn bản phần đọc hiểu, anh/chị hãy viết 
đoạn văn khoảng 200 chữ với chủ đề : giá trị của bản thân.
 Văn bản 3
 “Thuở nhỏ tôi ra cống Na câu cá
 níu váy bà đi chợ Bình Lâm
 bắt chim sẻ ở vành tai tượng Phật
 và đôi khi ăn trộm nhãn chùa Trần
 Thuở nhỏ tôi lên chơi đền Cây Thị
 chân đất đi đêm xem lễ đền Sòng
 mùi huệ trắng khói quyện trầm thơm lắm
 điệu hát văn lảo đảo bóng cô đồng
 Tôi đâu biết bà tôi cơ cực thế bà mò cua xúc tép ở đồng Quan
 bà đi gánh chè xanh Ba Trại
 Quán Cháo, Đồng Giao thập thững những đêm hàn ..”
 (Đò Lèn – Nguyễn Duy, Ngữ Văn 12,Tập 1, NXB Giáo dục Việt Nam)
 Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt được sử dụng trong đoạn thơ ?
 Câu 2. Các từ “lảo đảo”, “thập thững” có vai trò gì trong việc thể hiện 
những hình ảnh cô đồng và người bà?
 Câu 3. Sự vô tâm của người cháu và nỗi cơ cực của người bà thể hiện qua 
những hồi ức nào. Người cháu đã bày tỏ nỗi niềm gì qua những hồi ức đó?
 Câu 4. Thông điệp nào của đoạn trích trên có ý nghĩa nhất đối với 
anh/chị?
 Nghị luận xã hội: Hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) chia sẻ câu 
trả lời của anh /chị cho câu hỏi về hạnh phúc: “Là đem đến niềm vui cho người 
khác? Hay chính là sự hài lòng của riêng bản thân mình?”. 
 Văn bản 4
 “ Họ làm việc cật lực suốt cả tuần đằng đẵng, họ khổ sở vì làm việc, 
không phải vì họ thích làm việc, mà vì họ cảm thấy họ phải làm. Họ phải làm 
việc, vì họ phải trả tiền thuê nhà, vì họ phải nuôi gia đình. Họ gánh tất cả những 
nhọc nhằn bất mãn ấy, và khi họ nhận được những đồng tiền của mình, họ 
không hạnh phúc. Họ có hai ngày để nghỉ ngơi, làm điều họ muốn làm, và họ 
làm gì? Họ tìm cách chạy trốn. Họ uống say mềm vì họ không ưa chính họ. Họ 
không thích cuộc sống của họ. Có nhiều cách để chúng ta tự làm tổn thương 
mình, khi chúng ta không ưa bản thân mình.
 Mặt khác, nếu bạn hành dộng chỉ vì lợi ích của hành động đó, mà không 
mong chờ phần thưởng, bạn sẽ thấy rằng bạn vui thích với mỗi hành động bạn 
thực hiện. Các phần thưởng rồi sẽ đến, nhưng bạn không bị ràng buộc vào phần 
thưởng. bạn thậm chí còn nhận được cho mình nhiều hơn những gì bạn tưởng 
tượng, khi không mong chờ phần thưởng. Nếu chúng ta yêu thích điều chúng ta 
làm, nếu chúng ta luôn làm hết khả năng của mình, khi ấy chúng ta sẽ được tận 
hưởng cuộc sống một cách thật sự. Chúng ta có niềm vui, chúng ta không nản, 
và chúng ta không thất vọng ”
 (Bốn thoả ước, Don Miguel RuiZ, Nguyễn Trung Kỳ dịch, NXB tri thức 2017)
 Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích?
 Câu 2: Trong văn bản trên, tác giả đã chỉ ra những thái độ nào của con 
người đối với công việc? Những biểu hiện nào thể hiện thái độ tích cực?
 Câu 3: Trong đoạn trích, tác giả viết “Họ tìm cách chạy trốn”. Theo Anh 
/Chị tác giả muốn nói họ tìm cách chạy trốn khỏi điều gì?
 Câu 4: Anh (chị) có đồng tình với ý kiến: “Mặt khác, nếu bạn hành dộng 
chỉ vì lợi ích của hành động đó, mà không mong chờ phần thưởng, bạn sẽ thấy 
rằng bạn vui thích với mỗi hành động bạn thực hiện”? Vì sao? Nghị luận xã hội: Từ nội dung đoạn trích phần đọc hiểu, Anh (chị) hãy 
viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của mình về cách để mỗi 
người có thể “tận hưởng cuộc sống một cách thật sự”?
 Văn bản 5
 Ai về Bắc ta đi với 
 Thăm lại non sông giống Lạc Hồng
 Từ độ mang gươm đi mở cõi
 Trời Nam thương nhớ đất Thăng Long
 Ai nhớ người chăng? Ôi Nguyễn Hoàng!
 Mà ta con cháu mấy đời hoang
 Vẫn nghe trong máu hồn xa xứ
 Non nước Rồng Tiên nặng nhớ thương
 Vẫn nghe tiếng hát thời quan họ
 Xen nhịp từng câu vọng cổ buồn
 Vẫn thương vẫn nhớ mùa vải đỏ
 Mỗi lần phảng phất hương sầu riêng
 Sứ mạng ngàn thu dễ dám quên
 Chinh Nam say bước quá say miền.
 Kinh đô nhớ lại xa muôn dặm
 Muốn trở về quê mơ cảnh tiên
 (Nhớ Bắc- Huỳnh Văn Nghệ)
 Câu 1: Nhân vật trữ tình trong bài thơ đang ở đâu và nhớ về 
vùng đất nào?
 Câu 2. Bài thơ gợi nhớ những truyền thuyết về Lạc Hồng, Rồng Tiên với 
mục đích gì?
 Câu 3: Nêu tác dụng của điệp từ “vẫn” trong khổ thơ sau:
 Vẫn nghe tiếng hát thời quan họ
 Xen nhịp từng câu vọng cổ buồn
 Vẫn thương vẫn nhớ mùa vải đỏ
 Mỗi lần phảng phất hương sầu riêng.
 Câu 4: Từ câu thơ Muốn trở về quê mơ cảnh tiên, anh/chị liên tưởng gì về 
vai trò của quê hương đối với thế hệ trẻ ngày nay?
 Nghị luận xã hội: Từ câu thơ “Non nước rồng tiên nặng nhớ thương” 
trong bài thơ Nhớ Bắc, anh/chị hãy viết một đoạn văn khoảng 200 chữ với chủ 
đề: Tổ quốc trong lòng tôi. Văn bản 6
 Bạn sẽ làm gì khi có một ngày thức dậy thấy bên mình không còn việc gì 
nữa cả. Tiền trong túi không còn, việc làm không có, người yêu chia tay, bạn bè, 
gia đình ở xa Cuộc sống coi như mất hết ý nghĩa. Vậy mà đến lúc đó, tôi lại tự 
dưng mỉm cười.
 Con số không tròn trĩnh để người ta soi mình vào đó và chợt nhận ra 
những thất bại. Như một chiếc gương soi trung thực để thấy ta từ thuở tập bò, 
tập đi, vội vàng tập chạy, rồi thì vấp ngã. Có kẻ ngã rồi nằm luôn, có kẻ 
gượng dậy để ngã tiếp. Trong suốt cuộc đời bao nhiêu lần ta ngã, bao nhiêu 
lần đứng dậy, ta có nhớ hết không?
 Khi tiền trong túi không còn, tôi nghĩ đến hàng triệu người trên thế 
giới vẫn còn đang đói khát. Khi việc làm không có, tôi tin cũng có hàng triệu 
người khác cũng đang chạy đôn chạy đáo tìm việc như mình. Khi tình yêu tan 
vỡ, tôi viết thêm vào thời gian biểu của mình một số giờ học thêm hoặc đi ngủ. 
Và rồi tôi mỉm cười. Cuộc sống vẫn cứ trôi. Đôi khi ta chao đảo. Rồi sau đó ta 
sẽ nhận ra và lấy lại thế cân bằng. Một câu danh ngôn nào đấy đại ý là như vậy. 
Hình như tôi là người lạc quan.
 Và khi người ta no đủ, người ta sẽ không thể có được cảm giác thử sức 
khao khát và hy vọng. Bởi vậy cho đến già ta vẫn cứ là bé thơ khi chơi thứ đồ 
chơi này đến chán ngấy rồi lại đòi thứ khác. Tôi khao khát no đủ nhưng sẽ 
chẳng bao giờ no đủ. Lúc biết mình đang đi vào cái vòng tròn của con số không, 
tôi sẽ hít một hơi dài rồi vùng vẫy.
 Có biết bao nhiêu người trên trái đất này tìm ý nghĩa cuộc sống bằng 
cách ban tặng cuộc đời mình đến những nơi xa xôi, những người cùng khổ. Thế 
thì tại sao ta thấy đời mất hết ý nghĩa khi lại bắt đầu bằng bàn tay trắng?
 Hãy cứ tin đi, bằng cách mỉm cười khi mình thất bại, sẽ thấy cuộc đời 
lại mỉm cười. Khi ta không còn gì hết, không có gì hết, đời sẽ ban tặng ta một 
cái gì đó mới mẻ hơn, hạnh phúc hơn. Sau hạnh phúc là bất hạnh, đi hết bất 
hạnh rồi sẽ gặp hạnh phúc. Điều đó chẳng phải là quy luật hay sao?
 (Trích “Bài học của thầy” Trang 32 – NXB Hà Nội – Năm 2016)
 Câu 1. Chỉ ra một biểu hiện của thái độ sống lạc quan được nêu 
trong đoạn trích
 Câu 2. Hình ảnh “con số không” trong đoạn trích có ý nghĩa như thế nào?
 Câu 3. Anh/chị hiểu như thế nào về quan niệm của tác giả: “Lúc biết mình 
đang đi vào cái vòng tròn của con số không, tôi sẽ hít một hơi dài rồi 
vùng vẫy”?
 Câu 4. Anh/chị rút ra thông điệp nào có ý nghĩa nhất từ đoạn trích 
trên? Vì sao? Nghị luận xã hội: Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, anh/chị hãy 
viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) về điều bản thân cần làm để giữ thái độ lạc 
quan trong cuộc sống.
 Văn bản 7
 “Thế giới của chúng ta có muôn vàn điều thú vị để khám phá. Cho dù bạn 
đang ở độ tuổi nào, bạn cũng nên phá vỡ các giới hạn của nhận thức và luyện 
cho mình kĩ năng quan sát bằng cách ra khỏi nhà, ra ngoài thiên nhiên và chú ý 
tới mọi điều xung quanh. Hãy đặt cho bản thân những câu hỏi như: “Tại 
sao ?” Tại sao không ?” và thử tự tìm các câu trả lời hay sự trợ giúp của 
những người quen biết. Đừng bao giờ tự cao tự đại nói rằng: “Tôi biết hết rồi, 
anh/chị sẽ không chỉ cho tôi được điều gì mới đâu!”. Vì chỉ khi chúng ta nhận 
thức được rằng vẫn còn nhiều điều có thể học, chúng ta mới có thể bổ sung 
được nhiều kiến thức mới.
 Hãy nghe nhạc cổ điển, đến thăm các viện bảo tàng và các phòng trưng 
bày nghệ thuật, hãy đọc sách về nhiều chủ đề khác nhau, hãy có những sở thích 
như khiêu vũ, chơi đàn, hội họa hay tập luyện một bộ môn thể thao. Dù bạn 
chọn cho mình một bộ môn nào đi nữa, bạn cũng nên theo học đến cùng và tìm 
hiểu không ngừng nghỉ cho đến khi đạt được kiến thức sâu sắc về lĩnh vực đó 
mới thôi. Đừng chỉ “chạm đến một lần rồi bỏ xó”. Hãy quyết tâm rèn luyện và 
củng cố trí tò mò để nó trở thành một phần cá tính của bạn. Biết đâu, trong một 
lần tò mò hay thắc mắc như vậy, bạn sẽ tìm ra được niềm đam mê cho bản thân. 
Có khát vọng khám phá và tìm tòi là một trong những động lực giúp bạn tiếp 
cận với thế giới và vươn ra biển lớn”
 (Trích Tìm kiếm niềm đam mê, Hộ chiếu xanh đi quanh thế giới, Nhà 
xuất bản Thế giới, 2017, tr17, 18)
 Câu 1: Anh/chị hãy xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản.
 Câu 2: Theo tác giả, vì sao “Đừng bao giờ tự cao tự đại nói rằng: “Tôi 
biết hết rồi, anh/chị sẽ không chỉ cho tôi được điều gì mới đâu!”? 
 Câu 3: Anh/chị hiểu như thế nào về ý kiến: “Có khát vọng khám phá và 
tìm tòi là một trong những động lực giúp bạn tiếp cận với thế giới và vươn ra 
biển lớn”? 
 Câu 4: Anh/chị có đồng tình với quan niệm: “Hãy quyết tâm rèn luyện và 
củng cố trí tò mò để nó trở thành một phần cá tính của bạn”? 
 Nghị luận xã hội: Từ nội dung văn bản phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết 
một đoạn văn trình bày suy nghĩ của mình về ý nghĩa của niềm đam mê trong 
cuộc sống? Văn bản 8
 Sự chia sẻ cũng làm giảm bớt đi những nỗi sợ hãi, nhàm chán trong cuộc 
sống của chúng ta do nó thúc đẩy những mối giao tiếp xã hội và làm tăng cảm 
giác sống có mục đích, cảm giác an toàn cho mỗi người.
 Một kết quả nghiên cứu mới đây cho thấy, những người xem nhiều tin tức 
trên truyền hình thường lo sợ thái quá về mối hiểm nguy đối với cuộc sống bình 
yên, hạnh phúc của họ. Nguyên do là vì phần lớn các chương trình truyền hình 
đều tập trung đưa thêm những bản tin, những hình ảnh rùng rợn, bất an, làm 
nảy sinh tâm lý hoang mang, sợ hãi trong lòng khán giả.
 Và đáng ngại hơn, cuộc sống hiện đại đang xuất hiện ngày một nhiều 
“những cái kén người” tìm cách sống thu mình. Nói cách khác, những người 
này chỉ muốn tự nhốt mình trong tháp ngà của những mối quan hệ với người 
thân mà tự đánh mất dàn mối quan hệ với hàng xóm. Chính lối sống ích kỷ này 
càng làm cho họ dễ bị kẻ xấu tấn công và dễ gặp những chuyện nguy hiểm hơn.
 Cách tốt nhất để vượt qua nỗi sợ hãi là hãy đối mặt với chúng, từ đó bắt 
đầu một quá trình tạo nên sự khác biệt.Cội nguồn của mọi hiểm nguy đều xuất 
phát từ hệ quả của những mặt trái xã hội, nhưng thường thì chúng ta không dám 
nhìn thẳng vào vấn đề này. Bản chất của sự việc diễn ra không quan trọng bằng 
cách mà chúng ta đón nhận những sự việc đó. Chúng ta cần có thái độ thích hợp 
để làm giảm thiểu những nguyên nhân gây ra mọi bất ổn trong cuộc sống của mình.
 (Cho đi là còn mãi –Azim Jamal & Harvey McKinno)
 Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản trên.
 Câu 2. Theo tác giả, cách tốt nhất để vượt qua nỗi sợ hãi là gì?
 Câu 3. Em hiểu như thế nào là “những cái kén người” trong câu “cuộc 
sống hiện đại đang xuất hiện ngày một nhiều “những cái kén người” tìm cách 
sống thu mình”?
 Câu 4. Thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm qua văn bản là gì?
 Nghị luận xã hội: Viết đoạn văn (200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị 
về câu nói ở phần Đọc hiểu: “Bản chất của sự việc diễn ra không quan trọng 
bằng cách mà chúng ta đón nhận những sự việc đó”