Bài giảng Ngữ văn Lớp 10 - Tiết 85: Văn bản "Chí khí anh hùng" - Trường THPT Trần Văn Lan

 NHIỆTLIỆTCHÀOMỪNG CÁC
THẦYCÔGIÁOVÀCÁCEM
HỌC SINH VỀ DỰ TIẾTHỌC! Tiết: 85
 Chí khí anh hùng
 (Trích “Truyện Kiều”- Nguyễn Du)
 Lớp: 10A4 I. Tìm hiểu chung
-Vị trí : Từ câu 2213-> câu 2230 ( Gia biếnvàlưulạc).
-Bị bán vào lầuxanhlầnthứ hai, KiềugặpTừ Hải->Kiều
thoát khỏicảnh sốngônhục, hai ngườisống hạnh phúc-> Từ
Hảimuốncósự nghiệplớntừ biệtKiềurađi.
II. Đọc- hiểuvănbản
1. Đọc:Giọng chậm rãi, hào hùng thể hiệnsự khâm phục,
 ngợi ca.
2. Bố cục văn bản
- Chia 3 phần :
+Phần 1: 4 câu đầu: Chí khí , khát vọng lớnlaocủangười
anh hùng Từ Hải.
+Phần2:12câuthơ tiếp theo: Cuộc đốithoạigiữa
Thúy KiềuvàTừ Hải- Lí tưởng anh hùng củaTừ Hải.
+Phần 3 : Hai câu cuối: Hình ảnh Từ Hảidứtáorađi. 3. Tìm hiểu chi tiết
 a, Chí khí, khát vọng lớn lao của người anh hùng Từ Hải
 *Thời điểm ra đi lập nghiệp lớn:
 + Nửanăm: khoảng thời gian Thúy KiềuvàHải chung sống.
 + Hương lửa đương nồng => hình ảnh ướclệ cho tình yêu
 nồng nàn, say đắm.
-> Từ Hảidứtáorađi khi tình yêu đang ởđộmặnnồng nhất.
 * Chí khí của người anh hùng Từ Hải được miêu tả:
 Từ ngữ:
 + Trượng phu:Chỉ người đàn ông có chí khí, bậc anh hùng.
 + Mặt phi thường:Tài năng xuất chúng, hơn người.
 + Lòng bốn phương: khát vọng lập công danh sự nghiệplớn.
 Những từ ngữ có tính ướclệ,gợiliêntưởng đến không gian
 vũ trụ gây ấntượng hoành tráng, kì vĩ. Hành động, tư thế ra đi:
 -Hànhđộng:“thoắt”: hành động
 nhanh chóng, dứtkhoát,maulẹ,kiên
 quyết, không chầnchừ.
 -Tư thế:
 +Ánhmắt“trông vời”-> cái nhìn
 không cụ thể,gợi ấntượng về tầm
 vóc vũ trụ củaTừ Hải.
 + “Thanh gươm yên ngựa”: 1 mình 
 với 1 thanh gươm, 1 con ngựa.
 +“Thẳng rong”: điliềnmộtmạch,
 không bị chi phốibởibấtcứđiềugì.
 => Tư thế hiên ngang dứt khoát trong không gian cao
 rộng của đấttrời.
 Thái độ trân trọng, kính phụccủaNguyễnDu. * Tiểu kết :
Bốncâuthơđầu tác giảđãchothấychíkhí
củangười anh hùng Từ Hải. Đólàkhát
khao đượcvẫy vùng, tung hoành bốn
phương và tạolậpsự nghiệplớnlaophi
thường“Từ Hải không phảilàngườimột
nhà, mộthọ,mộtxóm,mộtlàngmàlàngười
củatrời đấtcủabốnphương” – Hoài Thanh. b, Cuộc đối thoại của Thúy Kiều và Từ Hải:
 Lời của Kiều:
 + Xưng hô: chàng- thiếp
 + Phậngáichữ tòng:bổn
 phậnngườivợ phảitheo
 chồng.
 + một lòng xin đi: quyết
tâm theo Từ Hải.
Muốn đi để chia sẻ,
tiếpsức, gánh vác Mong muốn chính đáng hợplí,
công việcvànhững thuận tình => Kiềuxứng đáng
khó khănvớiTừ Hải. trở thành tri kỉ củaTừ Hải. Lời của Từ Hải:
 * Lời đáp: Từ rằng: “ Tâm phúc tương tri”,
 Sao chưa thoát khỏi nữ nhi thường tình?
 +Từ chối mong muốncủaKiều.
 + Coi kiều là người tri kỉ, hiểu mình.
 +HỏilạiKiều, hàm ý trách Kiều: sao lạithường tình nữ
 nhi vậy? -> khuyên nàng vượt qua thói nữ nhi thường
 tình, vượt lên trên tình cảm thông thường để sánh với
 anh hùng.
 =>Tính cách của người anh hùng: 
 Người anh hùng không quyếnluyến, bịnrịn, không vì
tình yêu mà quên đilítưởng cao cả. * Lời hứa: Bao giờ mười vạn tinh binh.
 Tiếng chiêng dậy đất bóng tinh rợp đường.
 Làm cho rõ mặt phi thường,
 Bấy giờ ta sẽ rước nàng nghi gia.
 - Rõ mặt phi thường -> tạosự nghiệpxuất chúng phi thường.
 - Rước nàng nghi gia -> hứa trở về đón Kiều.
 Những từ ngữ,hìnhảnh thuộc phàm trù không gian
 gợilênkhátvọng lớnlaoxâydựng cơđồ,sự nghiệp công
 danh lẫylừng và tầm vóc vũ trụ củangười anh hùng.
 Ngườianhhùngcóchíkhí,sự thống nhấtgiữakhát
 vọng phi thường và tình cảmsâunặng vớingười tri
 kỉ. *Lời giãi bày về hoàn cảnh của Từ Hải:
- Hoàn cảnh thực tại:
 + Bốn bể không nhà thựctế gian nan, vấtvả, khó
+ Theo càng thêm bận khăncủabuổi đầulập nghiệp.
 -Lời hẹn ước: Chầy chăng là một năm sau 
 => Lời hẹn ước ngắn gọn, dứt khoát, tự tin.
 Người anh hùng xuất chúng tự tin vào tài năng của
 mình ; ngườichồng chân thành, gầngũi.