Đề thi giữa học kì 1 Ngữ văn Lớp 10 - Năm học 2017-2018 - Trường THPT Trực Ninh (Có ma trận và đáp án)

 SỞ GD&ĐT NAM ĐỊNH ĐỀ THI 8 TUẦN HỌC KÌ , NĂM HỌC 2017 -2018
TRƯỜNG THPT TRỰC NINH MÔN NGỮ VĂN - LỚP 10
 (Thời gian làm bài 120 phút)
 Họ và tên thí sinh: ...............................................................................SBD:...................... 
 I. PHẦN ĐỌC HIỂU (3,0 ®iÓm )
 Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi:
 Kết thúc tiểu thuyết Suối nguồn, nhà văn Ayn Rand đã để cho nhân vật chính 
 Howard Roark phát biểu như sau:
 “Trong những thế kỉ qua, đã có những người đặt bước chân đầu tiên của họ trên con 
 đường mới; họ không được trang bị vũ khí gì ngoài tầm nhìn riêng của họ. Họ có mục 
 đích khác nhau, nhưng tất cả họ đều có một số điều chumg: bước chân của họ là bước 
 chân đầu tiên, con đường của họ là con đường hoàn toàn mới, nhãn quan của họ không 
 hề do vay mượn, và phản ứng mà họ nhận được luôn là sự căm ghét. Những nhà phát 
 minh vĩ đại, những nghệ sĩ, những nhà tư tưởng...đều phải đơn độc chống lại những 
 người cùng thời với họ. Động cơ máy đầu tiên bị coi là ngu xuẩn. Chiếc máy bay đầu tiên 
 bị coi là không tưởng. Chiếc máy dệt đầu tiên bị coi là con ác quỷ. Việc gây mê bị coi là 
 tội lỗi...Nhưng người đó, với tầm nhìn không vay mượn, vẫn tiếp tục tiến lên. Họ đã chiến 
 đấu, họ đã đau khổ và họ đã phải trả giá. Nhưng họ đã chiến thắng”.
 Câu 1(0,25 điểm): Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn 
 trích trên?
 Câu 2 (0,75 điểm): Theo tác giả những người đặt bước chân đầu tiên của họ trên 
 con đường mới một số điều chung của họ là gì?
 Câu 3 (0,5 điểm): Nêu nhận xét của anh/chị về tác dụng của dẫn chứng được sử 
 dụng trong đoạn trích?
 Câu 4 (0,5 điểm): Đặt nhan đề cho văn bản?
 Câu 4 (1,0 điểm): Em có đồng tình với quan điểm: Những nhà phát minh vĩ đại, 
 những nghệ sĩ, những nhà tưởng...đều phải đơn độc chống lại những người cùng thời với 
 họ không? Vì sao? ( viết trong khoảng 3-4 câu)
 II. PHẦN LÀM VĂN (7,0 điểm):
 Câu 1 (2,0 điểm):
 Từ đoạn trích ở phần đọc hiểu trên, viết một đoạn văn ( khoảng 200 chữ ) đề xuất 
 giải pháp giúp cho con người có được tầm nhìn không vay mượn.
 Câu 2 (5,0 điểm): Viết một bài văn bày tỏ ấn tượng sâu sắc nhất của anh/chị về một 
 nhân vật trong truyền thuyết Truyện An Dương Vương và Mị Châu- Trọng Thủy.
 .............................hết.................................... MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA
Mức độ Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Cộng
 Thấp Cao
Chủ đề
Chủ đề 1: Nhận biết phương Hiểu được vai trò, tác Trình bày quan điểm của bản thân 
Đọc hiểu thức biểu đạt chính. dụng của việc sử dụng về một vấn đề đặt ra trong văn 
 dẫn chứng trong văn bản.
 Chỉ ra chi tiết nổi bản
 bật trong văn bản.
 Hiểu rõ nội dung của 
 đoạn văn bản để khái 
 quát thông tin chính 
 của văn bản
 Số câu 2 2 1 5
 Số điểm 1,0 1,0 1,0 3,0
Chủ đề 2: Vận dụng kiến thức, kỹ năng cơ 
Tạo lập bản đã học viết 1 đoạn văn nghị 
văn bản luận xã hội 200 chữ trình bày suy 
 nghĩ về 1 vấn đề xã hội đặt ra 
-Nghị trong văn bản đọc hiểu .
luận xã 
hội
 Vận dụng kiến thức, kỹ 
 năng cơ bản đã học làm 
- Nghị bài văn nghị luận văn 
luận văn học: bày tỏ suy nghĩ 
học của anh/chị về nhân 
 vật
 Số câu 1 1 2
 Số điểm 2,0 5.,0 7,0
Tổng
 số câu 2 2 2 1 7
số điểm 1,0 1,0 3,0 5,0 10,0
 % 10% 10% 30% 50% 100% HƯỚNG DẪN CHẤM
Phần Câu Nội dung Điểm
 ĐỌC HIỂU 3.0
 1 - Phương thức biểu đạt: nghị luận 0,25
 2 - Một số điều chung:
I + bước chân của họ là bước chân đầu tiên, con đường của họ là 0,25
 con đường hoàn toàn mới
 + nhãn quan của họ không hề do vay mượn và phản ứng mà họ 0,25
 nhận được luôn là sự căm ghét.
 +phải đơn độc chống lại những người cùng thời với họ 0,25
 3 Tác dụng của việc đưa dẫn chứng: Người đi tiên phong trong 0,5
 mọi lĩnh vực của đời sống ban đầu đều chịu thiệt thòi đau khổ 
 thậm chí phải trả giá đắt/ dẫn chứng tiêu biểu, phong phú, phù 
 hợp 
 4 Nhan đề: Những người đặt bước chân đầu tiên/ Những người 0,5
 khai sáng/ Bàn về những người đi tiên phong 
 5 Trả lời ngắn gọn, thể hiện rõ quan điểm cá nhân, tránh chung 
 chung hoặc sáo rỗng. 
 -Đồng tình/ không đồng tình
 0,25
 -Giải thích lí do. 0,75
 LÀM VĂN 7,0
 1 Đề xuất giải pháp giúp cho con người có được tầm nhìn 2,0
 không vay mượn.
 a. Đảm bảo thể thức của một đoạn văn 0.25
 b.Xác định đúng vấn đề nghị luận 0,25
 c. Triển khai hợp lí nội dung đoạn văn: vận dụng tốt các thao tác 1,0 
 lập luận, kết hợp lí lẽ và dẫn chứng. Định hướng: 
 - Giải thích thế nào là tầm nhìn không vay mượn: là khả năng 
 sáng tạo với cái nhìn riêng, tư tưởng và suy nghĩ riêng (không 
 vay mượn hoặc không chịu ảnh hưởng từ người khác). Có bản 
 lĩnh, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm trước suy nghĩ 
 và hành động của mình.
 - Đề xuất giải pháp:
II +Tự học, tự lập trong cuộc sống trong học tập
 + Phải luôn nuôi dưỡng khát vọng chinh phục khám phá những 
 cái mới + Phải dựa trên nền tảng suy nghĩ và bản lĩnh cá nhân nhưng 
 cũng cần biết kế thừa và học hỏi những người đi trước
 +...
 - Rút ra bài học trong nhận thức và hành động
 d. Sáng tạo: cách diễn đạt độc đáo có suy nghĩ riêng về vấn đề 0,25
 nghị luận.
 e. Chính tả, dùng từ đặt câu: đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp, 0,25
 ngữ nghĩa tiếng Việt.
 2 Về 1 nhân vật trong truyền thuyết Truyện An Dương Vương 5,0
 và Mị Châu- Trọng Thủy
 a. Đảm bảo cấu trúc của một bài văn nghị luận 0,5
 b.Xác định đúng vấn đề nghị luận. 0,5
 c.Triển khai các luận điểm nghị luận: vận dụng tốt các thao tác 3,0
 lập luận, kết hợp lí lẽ và dẫn chứng. Hs có thể sắp xếp các luận 
 điểm theo nhiều cách nhưng cần đảm bảo những ý sau: 
 - Chọn một trong 3 nhân vật
 + An Dương Vương: xây thành chế nỏ, gả con cho Trọng Thủy, 
 chém Mị Châu, rẽ nước về thủy phủ. 
 + Mị Châu : cho Trọng Thủy xem trộm nỏ thần, lời khấn trước 
 khi chết, sự hóa thân – phân thân của nàng. 
 +Trọng Thủy: Bản chất của Trọng Thủy, kết cục đối với y, ý 
 nghĩa của hình ảnh ngọc trai – giếng nước.
 - Thái độ, đánh giá của nhân dân.
 + Công bằng trong việc luận về công và tội của An Dương 
 Vương, để An Dương Vương vẫn vào cõi bất tử nhưng không 
 phải được lên trời thành thánh (Công xây Loa Thành dựng nước 
 nhưng tội để mất nước)
 + Thương giận minh bạch với bi kịch của Mị Châu ( sự hóa 
 thân kì diệu của nàng sau khi chết).
 + Tha thứ cho tội lỗi của Trọng Thủy sau khi hắn tự tử chết vì 
 ân hận và thất vọng.
 - Đặt ra bài học về đạo lí giữ nước.
 - Nghệ thuật đặc sắc : cốt lõi lịch sử được tái hiện bằng một trí 
 tưởng tượng phong phú, chi tiết tiêu biểu, nhiều yếu tố thần kì 
 d. Sáng tạo: cách diễn đạt độc đáo có suy nghĩ riêng về vấn đề 0,5
 nghị luận.
 e. Chính tả, dùng từ đặt câu: đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp, 0,5
 ngữ nghĩa tiếng Việt.
 Tổng điểm 10,0
* Lưu ý: Nếu hs phân tích cả ba nhân vật, hoặc kể lại truyện thì cho không quá nửa số 
điểm.