Giáo án Vật lí Lớp 9 - Chủ đề: Truyền tải điện năng đi xa - Năm học 2017-2018

nhóm.
- Rèn luyện phương pháp tư duy, suy diễn một cách logíc trong phong cách học vật lý và áp dụng vật lý trong kĩ thuật và đời sống.
2. Năng lực định hướng hình thành và phát triển cho học sinh
II. Chuẩn bị: 
Giáo viên : Giáo án.
- Một máy biến áp
- 1 nguồn xoay chiều
- 1 vôn kế xoay chiều
 2. Học sinh: 
- Đọc trước bài.
- HS ôn lại kiến thức về công suất của dòng điện và công suất của dòng điện và công suất toả nhiệt của dòng điện.
- Mỗi nhóm 1 mô hình máy biến thế
III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
1. Hướng dẫn chung
Từ thực tế Hs biết được để truyền tải điện năng tới nơi tiêu thụ thì người ta dùng dây dẫn điện và nêu được tại sao lại có các trạm biến thế đặt gần các khu dân cư? Lợi ích của việc truyền tảu điện bằng đường dây dẫn có gì hơn so với vận chuyển các năng lượng khác như than đá, dầu lửa?
Từ đó hs giải quyết được các vấn đề của bài học : phát hiện được sự hao phí khi truyền tải điện , lập được công thức tính công suất hao phí và đề xuát các phương án làm giảm công hao phí, lựa chọn phương án hợp lý nhất.
HS tìm hiểu về cấu tạo của máy biến thế theo nhóm, từ đó nêu được lợi ích của máy biến thế . hiểu được cách lắp đặt máy biến thế ở hai đầu đường dây tải điện, xác định được số vòng của các cuộn dây phù hợp với yêu cầu tăng thế hay hạ thế.
Giao cho học sinh vận dụng kiến thức nói trên để làm một số bài tập đơn giản về tính điện năng hao phí do toả nhiệt trên đường dây tải điện và xác định số vòng dây của cuộn sơ cấp hoặc thứ cấp.
Mỗi nội dung được thiết kế gồm có: Khởi động – Hình thành kiến thức- Luyện tập. Phần Vận dụng và Tìm tòi mở rộng được GV giao cho học sinh tự tìm hiểu ở nhà.
Có thể mô tả chuỗi hoạt động học và dự kiến thời gian như sau:
Các bước
Hoạt động
Tên hoạt động
Thời lượng dự kiến
Khởi động
Hoạt động 1
Tạo tình huống vấn đề 
5 -7phút
Hình thành kiến thức
Hoạt động 2
Phát hiện sự hao phí điện năng vì toả nhiệt trên đường dây toả nhiệt.Lập công thức tính công suất hao phí khi truyền tải điện, chọn biện ...iện gì? (Đường dây dẫn điện).
- Ngoài đường đay dẫn ra, ở mỗi khu phố, xã đều có một trạm phân phối điện gọi là “trạm biến thế”. Các em thường thấy các trạm biến thế có vẽ dấu hiệu gì để cảnh báo nguy hiểm chết người?
- Nguy hiểm chết người vì dòng điện đưa vào trạm biến thế có hiệu điện thế hàng nghìn chục vôn. Vì sao điện dùng trong nhà chỉ cần 220V mà điện truyền đến trạm biến thế lại cao đén hàng chục nghìn vôn? Làm như thế vừa tốn kém vừa nguy hiểm chết người. Vậy có được lợi gì không?
12’
Hoạt động 2 
 Phát hiện sự hao phí điện năng vì tỏa nhiệt trên đường dây tải điện. Lập công thức tính công suất hao phí Phf khi truyền tải một công suất điện P bằng một đường dây có điện trở R và đặt vào hai đầu đường dây một hiệu điện thế U.
a. Làm việc cá nhân kết hợp với thảo luận nhóm để tìm công thức liên hệ giữa công suất hao phí và P, U, R.
b. Thảo luận chung ở lớp về quá trình biến đổi các công thức để tìm lời giải cho C1.
* Nêu câu hỏi:
- Truyền tải điện năng đi xa bằng dây dẫn có thuận tiện gì hơn so với vận chuyển các nhiên liệu dự trữ năng lượng khác như than đá, dầu lửa?
- Liệu tải điện bằng đường dây như thế có hao hụt, mất mát gì dọc đường không?
- Cho HS làm việc theo nhóm, trả lời C1. 
- Gọi HS làm việc theo nhóm, trả lời C1.
- Gọi một HS lên bảng trình bày quá trình lập luận để tìm công thức tính công suất hao phí.
- Cho HS thảo luận chung ở lớp để xây dựng được công thức cần có.
I/ sự hao phí điện năng trên đường dây truyền tải điện
1. Sự hao phí điện năng trên đường dây tải điện.
-Gọi là công suất nguồn điện.
-U là HĐT nguồn.
-I là cđ dòng điện trên đường dây tải điện.ta có:
=U.II= (1)
-Mặc khác công suất hao phí do tỏa nhiệt trên đường dây trong 1 giây được tính bằng công thức:
(2)
+Từ (1) và (2) Công suất hao phí do tỏa nhiệt
12’
Hoạt động 3 Căn cứ vào công thức tính công suất hao phí do tỏa nhiệt, đề xuất các biện pháp làm giảm công suất hao phí và lựa chọn cách nào có lợi nhất.
a. Làm việc theo nhóm.
Trảlời C2, C3, C4.
b. Đạ...u điện thế.
a. Làm việc cá nhân. Lần lượt trả lời C5, C6, C7.
b. Thảo luận chung ở lớp về kết quả.
* Lần lượt tổ chức cho HS trả lời từng câu C5, C6, C7.
* Thảo luận chung ở lớp, bổ sung những thiếu sót.
II/ Vận dụng:
C4: hiệu điện thế tăng 5 lần, vậy công suất hao phí giảm 52=25 lần
C5:Bắt buộc phải dùng máy biến thế để giảm công suất hao phí , tiết kiệm, bớt khó khăn,vì dây dẫn to, nặng.
3’
Hoạt động 5 
Củng cố.
a.Tự đọc phần ghi nhớ.
b. Trả lời câu hỏi củng cố của GV.
Nêu câu hỏi củng cố:
- Vì sao sự hao phí điện năng trên đường dây tải điện?
- Nêu công thức tính điện năng hao phí trên đường dây tải điện.
- Chọn biện pháp nào có lợi nhất để giảm công suất hao phí trên đường dây tải điện? Vì sao?
Hướng dẫn HS chuẩn bị bài sau: Máy biến thế
Ghi nhớ:
+Khi truyền tải điện năng đi xa bằng đường dây dẫn sẽ có một phần điện năng hao phí do hiện tượng tỏa nhiệt trên đường dây.
+Công suất hao phí do tỏa nhiệt trên đường dây tải điện tỉ lệ nghịch với bình phương HĐTđặt vào hai dầu đường dây.
RÚT KINH NGHIỆM VÀ BỔ SUNG:
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
 Khánh Dương ngày ...........tháng..............năm
Tiết 41: MÁY BIẾN THẾ
TG
HỌAT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN VÀ HS
NỘI DUNG
2’
Hoạt động 1 
 Phát hiện vai trò của máy biến thế trên đường dây tải điện.
a. Trả lời các câu hỏi của GV.
b. Phát hiện ra vấn đề phải tăng hiệu điện thế để giảm hao phí khi truyền tải điện nhưng rồi lại phải giảm hiệu điện thế ở nơi tiêu dùng.
Phát hiện ra vấn đề cần phải có một loại máy làm tăng hiệu điện thế và giảm hiệu điện thế.
* Nêu câu hỏi:
- Muốn giảm hao phí