Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên hè môn Vật lý Trung học Cơ sở - Chuyên đề bồi dưỡng phương pháp giảng dạy tiếp cận chương trình giáo dục phổ thông mới

định hƣớng phát triển 
năng lực học sinh, vì sự tiến bộ của học sinh ............................................. 9 
3. Tiêu chí đánh giá bài học ..................................................................... 12 
II. Quy trình xây dựng bài học ..................................................................... 18 
1. Định hƣớng chung ................................................................................ 18 
2. Quy trình xây dựng bài học .................................................................. 18 
III. Các bƣớc phân tích hoạt động học của học sinh .................................... 21 
1. Bƣớc 1: Mô tả hành động của học sinh trong mỗi hoạt động học ....... 21 
2. Bƣớc 2: Đánh giá kết quả/hiệu quả của hoạt động học ........................ 22 
3.Bƣớc 3: Phân tích nguyên nhân ƣu điểm/hạn chế của hoạt động học ...... 22 
4. Bƣớc 4: Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động học .......................... 22 
IV. Câu hỏi thảo luận về tiến trình bài học .................................................. 23 
1. Tình huống xuất phát ............................................................................ 23 
2. Hình thành kiến thức mới ..................................................................... 23 
3. Hình thành kĩ năng mới ........................................................................ 23 
4. Vận dụng và mở rộng ........................................................................... 24 
PHẦN II:TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG HỌCTHEO NHÓM - HƢỚNG DẪN 
HỌC SINH TỰ HỌC VÀ MỘT SỐ KIỂU TỔ CHỨC DẠY HỌC PHÁT 
TRIỂN NĂNG LỰC HS MÔN VẬT LÍ ......................................................... 25 
I. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG HỌC THEO ĐỊNH HƢỚNG PHÁT TRIỂN 
NĂNG LỰC HỌC SINH ............................................................................. 25 
1. Các hình thức học tập và học tập theo nhóm ....................................... 25 
1.1. Quan niệm về tự học ........................................................................................... 41 
II. MỘT SỐ KIỂU TỔ CHỨC DẠY HỌC PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC 
HỌC SINH ................................................................................................... 43 
1. Dạy học nghiên cứu tình huống: .......................................................... 43 
1. 1.Khái niệm .......................................................................................... 43 
1.2. Các bƣớc dạy học nghiên cứu tình huống ......................................... 43 
2. Dạy học dự án ....................................................................................... 51 
2.1. Khái niệm dạy học dự án ................................................................... 51 
2.2. Các bƣớc tổ chức dạy học dự án ....................................................... 54 
2.3. Ví dụ dạy học dự án: Chủ đề “Pin Mặt Trời” ................................... 55 
PHỤ LỤC ........................................................................................................ 60 
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................... 67 
1 
LỜI NÓI ĐẦU 
Giáo dục phổ thông nƣớc ta đang thực hiện bƣớc chuyển từ chƣơng 
trình giáo dục tiếp cận nội dung sang tiếp cận năng lực của ngƣời học, nghĩa 
là từ chỗ quan tâm đến việc HS học đƣợc cái gì đến chỗ quan tâm HS vận 
dụng đƣợc cái gì qua việc học. Để đảm bảo đƣợc điều đó, nhất định phải thực 
hiện thành công việc chuyển từ phƣơng pháp dạy học theo lối "truyền thụ một 
chiều" sang dạy cách học, cách vận dụng kiến thức, rèn luyện kỹ năng, hình 
thành năng lực và phẩm chất; đồng thời phải chuyển cách đánh giá kết quả 
giáo dục từ nặng về kiểm tra trí nhớ sang kiểm tra, đánh giá năng lực vận 
dụng kiến thức giải quyết vấn đề, coi trọng cả kiểm tra đánh giá kết quả học 
tập với kiểm tra đánh giá trong quá trình học tập để có thể tác động kịp thời 
nhằm nâng cao chất lƣợng của các hoạt động dạy học và giáo dục. 
 Trƣớc bối cảnh đó và để chuẩn... học trong sách giáo khoa hiện 
hành của một môn học hoặc các môn học có liên quan để xây dựng nội dung 
bài học 
 Bƣớc 3: Xác định chuẩn kiến thức, kĩ năng, thái độ theo chƣơng trình 
hiện hành; dự kiến các hoạt động học sẽ tổ chức cho học sinhđể xác định các 
năng lực và phẩm chất chủ yếu có thể góp phần hình thành/phát triển trong 
bài học 
 Bƣớc 4: Xác định và mô tả mức độ yêu cầu (nhận biết, thông hiểu, vận 
dụng, vận dụng cao) của mỗi loại câu hỏi/bài tập có thể sử dụng để kiểm tra, 
đánh giá năng lực và phẩm chất của học sinh trong dạy học 
 Bƣớc 5: Biên soạn các câu hỏi/bài tập cụ thể theo các mức độ yêu cầu 
đã mô tả ở Bƣớc 4 để sử dụng trong quá trình tổ chức các hoạt động dạy học 
và kiểm tra, đánh giá, luyện tập theo chủ đề bài học 
 Bƣớc 6: Thiết kế tiến trình dạy học bài học thành các hoạt động học 
theo tiến trình sƣ phạm của phƣơng pháp dạy học tích cực để tổ chức cho học 
sinh thực hiện ở trên lớp và ở nhà. 
 Trong sinh hoạt chuyên môn dựa trên "Nghiên cứu bài học", các 
tổ/nhóm chuyên môn có thể vận dụng quy trình này để xây dựng và thực hiện 
"Bài học minh họa".Các bài học đƣợc xây dựng và trình bày trong tài liệu 
2 
không phải là "mẫu" mà đƣợc xem là các "Bài học minh họa" để giáo viên 
trao đổi, thảo luận, điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp với điều kiện thức tiễn 
của các địa phƣơng, nhà trƣờng.Việc phân tích, rút kinh nghiệm bài học đƣợc 
thực hiện theo các tiêu chí tại Công văn 5555/BGDĐT-GDTrH ngày 
08/10/2014. 
 Tuy đã hết sức cố gắng nhƣng tài liệu không tránh khỏi những thiếu sót. 
Các tác giả mong nhận đƣợc ý kiến góp ý của quý thầy giáo, cô giáo để tài liệu 
đƣợc hoàn thiện hơn, đáp ứng đƣợc yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay. 
 Trân trọng cảm ơn./. 
 Nhóm biên soạn 
3 
PHẦN I 
MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG 
VỀ ĐỔI MỚI NỘI DUNG, PHƢƠNG PHÁP, HÌNH THỨC 
TỔ CHỨC DẠY HỌC VÀ KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ 
 I. Một số vấn đề chung về đổi mới dạy học và kiểm tra, đánh giá 
1. Đổi mới hình thức và phương pháp dạy học nhằm phát huy t