Tài liệu ôn tập môn Sinh học 10

ĩnh điện( do liên kết hyđrô) tạo ra mạng lưới nước.
2.2.Vai trò của nước đối với tế bào:
- Là thành phần cấu tạo và dung môi hoà tan và vận chuyển các chất cần cho hoạt động sống của tế bào.
- Là môi trường và nguồn nguyên liệu cho các phản ứng sinh lý, sinh hoá của tế bào.
- Tham gia điều hoà, trao đổi nhiệt của tế bào và cơ thể
Bài: Cacbohydrat vàlipit
I. Cacbohyđrat: ( Đường)
1)Cấu trúc hoá học:
Cấu trúc hóa học
Chức năng của Cacbohidrat
Thành phần nguyên tố
C,H,O
- Là nguồn cung cấp năng lượng cho tế bào.
-Tham gia cấu tạo nờn tế bào và cỏc bộ phận của cơ thể
Đường đơn:(monosaccarit)
- Gồm cỏc loại đường cú từ 3-7 nguyờn tử C.
VD: Đường 5 C (Ribụzơ,đeụxyribụzơ), đường 6 C (Glucụzơ, Fructụzơ, Galactụzơ).
Đường đôi (Disaccarit)
-Gồm 2 phõn tử đường đơn liờn kết với nhau bằng liờn kết glucozit.
VD: Mantụzơ(đường mạch nha) gồm 2 phõn tử Glucụzơ, Saccarụzơ(đường mớa) gồm 1 ptử Glucụzơ và 1 ptử Fructụzơ, Lactụzơ (đường sữa) gồm 1 ptử glucụzơ và 1 ptử galactụzơ. 
Đường đa(polisaccarit)
- Gồm nhiều phân tử đường đơn liên kết với nhau bằng liên kết glucôzit
VD: Glicụgen, tinh bột, xenlulozơ, kitin
II. Lipit: 
1) Cấu tạo của lipit:
a. Lipit đơn giản: (mỡ, dầu, sáp):Gồm1phân tử glyxêrol và 3 axit béo
b.Phôtpholipit:(lipit đơn giản)
- Gồm 1 phân tử glyxêrol liên kết với 2 axit béo và 1 nhóm phôtphat(alcol phức).
c. Stêrôit:- Là Colesterôn, hoocmôn giới tính ơstrôgen, testostêrôn.
d. Sắc tố và vitamin:- Carôtenôit, vitamin A, D, E, K
2) Chức năng:
- Cấu trúc nên hệ thống màng sinh học.
- Nguồn năng lượng dự trữ.
- Tham gia nhiều chức năng sinh học khác
Bài: PROTEIN
Thành phần nguyên tố gốm : C, H, O , N, một số có thêm S
 Phân tử prôtêin có cấu trúc đa phân mà đơn phân là các axit amin. 
- Là đại phân tử được cấu tạo theo nguyên tắc đa phân mà đơn phân là hơn 20 loại a.a ( Khối lượng và kích thước nhỏ hơn AND)
-Mỗi a.a có đặc điểm: Kt 3A0, kl 110 đvc, 
 +Có 3 thành phần : nhóm amin (NH2),nhóm các booxyl –COOH, gốc hiđrocacbon (- R ) liê... protein
Loại prôtêin
Chức năng
Ví dụ
Prôtêin cấu trúc
-Cấu trúc nên nhân, mọi bào quan, hệ thống màng sinh học có tính chọn lọc cao.
-Kêratin: Cấu tạo nên lông, tóc, móng.
-Sợi Côlagen: cấu tạo nên mô liên kết, tơ nhện.
Prôtêin enzim
-Xúc tác các phản ứng sinh học.
-Lipaza thủy phân lipit, amilaza thủy phân tinh bột chín.
Prôtêin hoocmon
-Điều hòa quá trình trao đổi chất trong tế bào và cơ thể.
-Insulin điều hòa lượng glucôzơ trong máu.
Prôtêin dự trữ
-Dự trữ axit amin.
-Albumin, protêin sữa, prôtêin dự trữ trong hạt cây.
Prôtêin vận chuyển
-Vận chuyển các chất trong cơ thể
-Hêmôglobin vận chuyển oxy và CO2.
-Các chất mang vận chuyển các chất qua màng.
Prôtêin thụ thể
-Giúp tế bào nhận biết tín hiệu hóa học
-Các prôtêin thụ thể trên màng sinh chất.
Prôtêin vận động
-Co cơ, vận chuyển
-Actin và miozin trong cơ, các prôtêin cấu tạo nên đuôi tinh trùng.
Prôtêin bảo vệ
-Chống bệnh tật
-Các kháng thể, các inteferon chống lại sự xâm nhập của vi khuẩn và virut.
Bài: Axit Nucleic
 1. Axit đêôxiribônuclêic: (ADN)
1.1. Cấu trúc của ADN:
*Thành phần cấu tạo:
- ADN cấu tạo theo nguyên tắc đa phân,mỗi đơn phân là 1 nuclêôtit.
- 1 nuclêôtit gồm - 1 phân tử đường C5H10O4
 - 1 nhóm phôtphat( H3PO4)
 - 1 gốc bazơnitơ(A,T,G,X)
- Lấy tên bazơnitơ làm tên gọi nuclêôtit.
- Các nuclêôtit liên kết với nhau theo 1 chiều xác định tạo thành chuỗi pôlinuclêôtit.
* Cấu trúc:
- Gồm 2 chuỗi pôlinuclêôtit xoắn đều quanh 1 trục( xoắn ngược chiều nhau).
- Giữa 2 mạch các bazơnitơ liên kết với nhau theo nguyên tắc bổ sung:
 NuA mạch này liên kết với Nu T của mạch kia bằng 2 liên kết hyđrô và NuG mạch này liên kết với Nu X của mạch kia bằng 3 liên kết hyđrô.
1.2. Chức năng của ADN:
- Mang thông tin di truyền là số lượng, thành phần, trình tự các nuclêôtit trên ADN.
- Bảo quản thông tin di truyền là mọi sai sót trên phân tử ADN hầu hết đều được các hệ thống enzim sửa sai trong tế bào sửa chữa.
- Truyền đạt thông tin di truyền(qua nhân đôi ADN) từ tế bào ...o bọc)® Nhân sơ.
- Tế bào chất chưa có hệ thống nội màng và không có các bào quan có màng bao bọc.
2) Kích thước: 
- Kích thước nhỏ bé khoảng 1- 5mm, bằng khoảng 1/10 tế bào nhân thực.
3) Lợi thế :
- Kích thước nhỏ giúp trao đổi chất với môi trường sống nhanh
- Sinh trưởng nhanh
- Khả năng phân chia nhanh, số lượng TB tăng nhanh.
Bài: Tế bào nhân thực
I. Nhân tế bào:
1.Cấu trúc 
 a.Màng nhân:
- Có 2 lớp màng( màng kép) 
b.Chất nhiễm sắc
2.Chức năng: 
 -Là nơi lưu giữ thông tin di truyền
 -Là trung tâm điều hành ,định hướng và giấm sát mọi hoạt động TĐC trong quá trình sinh trưởng phát triển của tế bào
II. Lưới nội chất:
1.Cấu trúc 
- Là 1 hệ thống ống và xoang dẹp thông với nhau gồm lưới nội chất trơn và có hạt.
+Lưới nội chất hạt: Trên bề mặt của các xoang có gắn các hạt riboxom
+ Lưới nội chất trơn: có đính nhiều loại E
2.Chức năng
+Lưới nội chất hạt: Tổng hợp prôtêin xuất bào, các prôtêin cấu tạo nên màng TB.
+ Lưới nội chất trơn: Tham gia vào quá trình tổng hợp lipit, chuyển hoá đường và phân huỷ chất độc hại đối với tế bào
III Ribôxôm
1.Cấu trúc 
- Không có màng bao bọc. 
- Gồm 2 tiểu phần: lớn và bé.
- Thành phần hoá học: rARN + Protein. 
2.Chức năng : Nơi tổng hợp Pr của tế bào
IV. Bộ máy gôn gi
1.Cấu trúc 
- Là hệ thống túi màng dẹp tách biệt nhau,xếp chồng lên nhau theo hình vòng cung
2.Chức năng : Lắp ráp, đóng gói và phân phối sp của tế bào 
IV. Ty thể
Cấu trúc: 
+ gồm hai lớp màng, màng ngoài trơn nhẵn, màng trong gấp nếp tạo thành các mào. Trên mào đính các emzym hô hấp
 + Bên trong là chất nền ty thể, chứa nhiều emzym tham gia vào hô hấp, ADN và riboxom
Vai trò: 
 + Cung cấp năng lượng ATP cho tế bào
 + Tạo ra các sản phẩm trung gian tham gia vào chuyển hóa vật chất.
Số lượng ty thể: tùy thuộc vào vai trò của các nhóm tế bào.
V. Lục lạp
Cấu trúc: 
+ gồm hai lớp màng trơn nhẵn
+ Bên trong là cấu trúc grana gồm nhiều thilacoit xếp chồng lên nhau, trên màng thilacoit có nhiều enzym tham gia vào pha sáng quang